نگاه و انتقادی اجمالی ، به اظهارات مفصل آقای دکتر مهدی قمیشی

طی یک نشست دوستانه به دعوت نیروهای خط امام و به میزبانی آقای شهاب الدین نظری پیرامن آسیب شناسی یافتن علل ناکامی نامزدان اصلاح طلب در انتخابات پنجمین دوره شورای شهر اهواز ، آقای قمیشی به تحلیل بخشی از عوامل محدود کننده یا شاید بازدارنده ناکامی نامزدان اصلاح طلب در انتخابات شورای شهر اهواز پرداخته […]

طی یک نشست دوستانه به دعوت نیروهای خط امام و به میزبانی آقای شهاب الدین نظری پیرامن آسیب شناسی یافتن علل ناکامی نامزدان اصلاح طلب در انتخابات پنجمین دوره شورای شهر اهواز ، آقای قمیشی به تحلیل بخشی از عوامل محدود کننده یا شاید بازدارنده ناکامی نامزدان اصلاح طلب در انتخابات شورای شهر اهواز پرداخته بود ، تحلیل نامبرد از جهات بسیار اساسی ، خالی از حوزه نقد نبوده است

چنانچه مقصود توجیهی آقای قمیشی از مفهوم دموکراسی توافقی یا تعاملی آنست که ، رقبای سیاسی قبل از ورود به صحنه رقابتهای انتخابات سیاسی یا هر نوع دیگر از رقابتهای سیاسی بر سر احراز قدرت ، به رعایت یک دموکراسی حداقلی بمنظور تعامل یا توافق فی مابین ، لازم است تا به اصل قواعد رقابت سالم و آزاد ، مقید و متعهد باقی بمانند .خب ، در چنین شرایطی فعال شدن رقابت از نوع قومی در کنار یا در میان رقابتهای سیاسی و جناحی اصلاح طلبان و اصولگرایان در مناطق با ساختار جمعیت قومی متنوع ، چنانچه بصورت یک امر اجتناب ناپذیر و مکرر ظاهر بشود و در انتخابات سیاسی و جناحی به مثابه تاکتیک موثر جهت کسب رای یا شکست رای میان رقابتهای سیاسی و جناحی ، نقش ایفا کند . بدون تردید در انتخابات محلی یا ملی رقابتهای سیاسی و جناحی ، با توجه به وجود جایگاه توده ای منابع آراء اصلاح طلبان یا اصولگرایان ، نزد یک قومیت واحد و خاص مورد شناسایی واقع بشود ، خب بسیار طبیعی است که بستن یک لیست مشترک با ظرفیت قابل توجه از نامزدان قومیت متبوع در دستور کار هرکدام از طرفین صحنه رقابتهای سیاسی و جناحی قرار خواهد گرفت و می توانیم چنین مکانیسمی را به رعایت دموکراسی تفاهمی مورد اشاره آقای قمیشی نیز نسبت بدهیم

 در جایی دیگر از اظهارات آقای قمیشی ، آمده است که نامبرده اذعان می کند ، فراموش کردن مسایل قومی مانند فراموش کردن اصل و نسب است اما معتقد است که سطح رقابت سیاسی و جناحی را ، می بایست از سطح تفکرات قومی ، دور نگاه داشت . خب ، توصیه چنین امری که سطح رقابت سیاسی از سطح تفکرات قومی باید جدا شود ، در رقابتهای انتخاباتی که محل و مجال طرح و عرضه مطالبات سیاسی است یک توقع یا توصیه منطقی بنظر نمی رسد ، زیرا اقوم از جمله اقشار مطالبه گر سیاسی جامعه هستند که تنها در فرصت انتخابات می توانند یا قادر هستند تا به طرح و عرضه مطالبات منحصر به بفرد و معوق مانده خود ، بپردازند . در چنین شرایطی رقبای رقابت های جناحی و سیاسی در انتخابات متعارف نظام جمهوری اسلامی جهت کسب آراء بیشتر ، زیر بال و بغل اقشار مطالبه گر از جمله اقوام را می گیرند و بمنظور کسب رضایت آنها به حمایت از حقوق اقوام در آستانه انتخابات می پردازند .

مع الوصف آقای قمیشی ضمن ابراز تاسف از درگیر شدن نخبه گان جامعه در مسایل قومی و غافل شدن از رقابتهای سیاسی که مورد توجه مردم در انتخابات مجلس دهم بوده ، معتقد است در انتخابات شورای شهر مورد توجه نخبه گان واقع نگردید و اسباب ناکامی را برای نامزدان اصلاح طلبان ، فراهم ساخته بود . آقای قمیشی خوب می داند و تجربه کرده است که توجه به مطالبات اقوام نزد رای دهندگان اقشار مطالبه گر قومی در تمام انتخابات ظهور پیدا می کند و اذهان نخبه گان سیاسی و فعالان انتخاباتی را بشدت تحت تاثیر قرار می دهد و معطوف بخود می سازد ، طبعا” بی اعتنایی به چنین فرآیندی باعث آن خواهد شد تا تب و میل رقابت و مشارکت ، میان رای دهندگان ، کاهش خواهد داد .

آقای قمیشی در تحلیل مفصل آسیب شناسی عدم انسجام اصلاح طلبان در انتخابات پنجمین شورای شهر اهواز با اجتناب از ارایه لیست مشترک و عدم ورود به صحنه رقابت در انتخابات شورای شهر ، به چهار عامل تفصیلی اشاره کرده بود . اما از عامل موثر و تعیین کننده عدم انسجام اصلاح طلبان و اجتناب از ارایه لیست مشترک در انتخابات شورای شهر اهواز غافل مانده بود .در آسیب شناسی علل ناکامی نامزدان اصلاح طلب و همچنین عدم انسجام آنها بعد از تجربه موفق انتخابات مجلس دهم حوزه انتخابیه اهواز ، صرفنظر از وجود عنصر تخلف و تقلب در برگزاری انتخابات پنجمین دوره شورای شهر اهواز ، به بلاموضوع شدن رقابت سیاسی و فرصت دادن به رقابتهای مادون در هژمونی تصمیمات غلط شورای سیاست گذاری تشکلهای سیاسی اصلاح طلب به بهانه اینکه آقای روحانی از شرایط مناسب برای کسب پیروزی برخوردار نمی باشد به استنکاف از ورود و اجتناب از ارایه لیست مشترک امید در انتخابات شورای شهر اهواز ، رای داده شد و فرجام آن جلوی راه اصلاح طلبان گذاشته شد ، بطوریکه ، صحنه رقابت بطور بلامنازع برای پیروزی رقیب ، از حضور منسجم اصلاح طلبان خالی ماند .

 یکی دیگر از عوامل موثر ناکامی نامزدان اصلاح طلب در انتخابات شورای شهر اهواز ، که مورد توجه آسیب شناسی آقای قمیشی واقع نشده بود ، ظهور پدیده مرجعیت دو گانه در رهبری مجموعه تشکلهای اصلاح طلب در آستانه برگزاری انتخابات شورای شهر اهواز بود ، ویژگیهای این مرجعیت سیاسی دوگانه در صفوف و فعالان انتخاباتی اصلاح طلبان از یک سو به مرجعیت نهادینه شده و با سابقه تشکلهای اصلاح طلب و از سوی دیگر نیز به یک مرجعیت فاقد سابقه و تجربه رهبری سیاسی تشکلهای اصلاح طلب بر خوردار از موقعیت و جایگاه قدرت ، معطوف شده بود . با فرا رسیدن برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و شورای شهر و روستا ، مرجع اول و با سابقه ، عطف به فلسفه وجودی شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان به صدور لیست و شرکت در انتخابات شورای شهر و به پیروزی قاطع آقای روحانی باور داشت  اما مرجعیت دوم کم سابقه با باور اینکه آقای روحانی بازنده انتخابات خواهد بود به اصلاح طلبان توصیه نمود تا تمام هم و غم و تلاش انتخاباتی اصلاح طلبان باید به انتخابات ریاست جمهوری با صرفنظر از ورود به انتخابات شورای شهر حوزه اهواز و استنکاف از صدور لیست مشترک رقابتی در انتخابات شورای شهر اهواز ، صرف شود.سرانجام ، اصلاح طلبان در دقیقه نود با تاثیر از مرجعیت دو گانه ، بصورت بلا تکیف و غیر منسجم در انتخاباتی که با شبهه وجود تخلف و تقلب همراه بود ، برخلاف موفقت آنها در برگزاری انتخابات مجلس دهم از پیروزی در انتخابات پنجمین انتخابات شورای شهر اهواز ، عملا باز ماندند .

عبدالله سلامی