رسم فتوت چه شد ؟

دکتر سید محمدرضا موالی زاده : چندی پیش در دیداری که با رئیس فدراسیون ورزش های پهلوانی و زورخانه ای داشتم صحبت از زنده یاد جهان پهلوان تختی به میان آمد و آن کشتی تاریخی که در مسابقات جهانی سال ۱۹۶۲ با الکساندر مدوید کشتی گیر روس گرفته بود در آن کشتی مدوید زانو درد داشت و تختی در طول مسابقه به علت اینکه از این موضوع مطلع شده بودتعمداً به زانوی مصدوم او دست نزدامتیازات طرفین درآن کشتی برابرشداماچون دروزن کشی ، تختی کمی سنگین تربود نهایتا نتیجه بازی به نفع مدوید رقم خورد، شکستی پهلوانانه که به هزار پیروزی می ارزد . رئیس فدراسیون می گفت من با آن کشتی گیر ملاقات داشته ام او با گذشت چندین دهه از آن کشتی تاریخی همچنان شیفته تختی بود و می گفت این ماندگارترین مسابقه ای بود که در طول عمرم گرفته ام و من هیچ گاه خاطره جوانمردی تختی را فراموش نمی کنم مدوید از مرگ تختی سخت متاثر شده و تا زمانی که به ایران نیامده بودو برمزار تختی حضورنیافته بود مرگ او را به سختی باور می کرد نام تختی بی جهت بلندآوازه نشد ، تختی بیش وپیش ازآنکه قهرمان باشد ، پهلوان بود ، برای او ایستادن برسکوی نرم ولطیف وگرم وپرحرارت قلب ها بیشتر ارزش داشت تاقرارگرفتن بر یک سازه سخت وسرد آهنی به نام سکوی سه گانه قهرمانی .

☆نمونه دیرینه تر ، پهلوان اسطوره ای ما ” پوریای ولی” است که تعمدابرای اینکه دل مادر رقیب خودراکه برای پیروزی فرزندش نذر ونیاز کرده بود شاد کند ، نتیجه مسابقه رابه او واگذارمی کند . پشت پوریای ولی به خاک میدان مسابقه شهرخوی خورد امانام اوتابلندای آفتاب بالارفت.☆-البته پرواضح است که جام ومدال آوردن وکسب پیروزی و افتخاربرای یک ملت وایجاد نشاط وشادی وسروروغرورملی ، درجای خود کاری بس ارزشمند است امازمانی این افتخارآفرینی اصالت می یابد که درآمیخته باخوی جوانمردی باشد قهرمانی کالبد است وپهلوانی روح آن ، یکی ورزیدگی جسم است ودیگری فربگی جان ، در یکی ماهیچه ها قوی می شوند و دردیگری روح بزرگ می گردد وبه بالاوبالاها می رود قهرمانی ازجنس قدرت است وپهلوانی ازجنس اقتدار ، هنوزرسم جوانمردی درورزش برنیفتاده وکمابیش رخ می نماید مشاهده رفتارهای جوانمردانه دررشته پرطرفدار فوتبال وخلق صحنه های ماندگاروانسانی درسایررشته های ورزشی ، روح آدمی رابه اهتزاز درمی آورد وبهجت وسرور می آفریند

☆- رسم فتوت و جوانمردی اختصاص به میادین ورزشی ندارد بلکه در همه عرصه های زندگی می تواند مصداق داشته باشد. نگاهی به زندگی و سیره ابرپهلوان تاریخ بشریت ، فاتح خیبر ، حیدر کرار به خوبی این شیوه درس آموز را به ما نشان می دهد.جبرئیل امین دروصف اسدالله الغالب ، علی بن ابی طالب (ع) درجریان جنگ احد فرمود: لافتی الا علی لاسیف الاذوالفقار فتوت علی مقدم بر شمشیر برنده او ذکر می شود این رسم پهلوانی علی بودکه به قهرمانی اش وشجاعت بی مثل ومانندش درمیادین نبردمعنامی بخشید. علی درهمه امورازجمله سیاست نیز اینچنین بود اودرپاسخ مغیره بن شعبه که بقای معاویه راحاصل سیاست دانی وسیاست مداری اومی دانست فرمود: “والله مامعاویه بادهی منی ولکنه یغدر ویفجر ولولا کراهیه الغدر لکنت من ادهی الناس ” ، به خداسوگند که معاویه سیاست مدارتر ازمن نیست اومکر وحیله می کند وبادروغ ودغل کارخودرا پیش می برداگر خدعه حرام نبود آنگاه می دیدید که کسی رادراین عرصه یارای هماوردی بامن نبود اما دون شان همچو منی است که از شیوه های پلشت ودون ودنی برای رسیدن به هدف بهره جوید و راستی مگرمی شود ازجوانمردی سخن بگوییم و از سید الشهداء حضرت اباعبدالله الحسین (ع) وعلمدارکربلا حضرت ابالفضل العباس (ع) واصحاب حضرت درکربلا سخن نگفت ؟

☆- آیین فتوت ورسم جوانمردی درتاریخ ماپیشینه ای درازدامن دارد کتاب های فتوت نامه ، راه ورسم جوانمردی و ماجراهای زیبا واثرگذار وشورانگیزی از فتوت رانشان می دهند

☆-از جلوه های ممتازفتوت ، شکوه ایثار دلیرمردان وشیرزنان ما درجبهه وپشت جبهه دردوران هشت ساله دفاع مقدس است نمونه بارز وشاخص هم که سرداردل هاست حاج قاسم سلیمانی عزیز که آمیزه ای چشم نواز از قهرمانی وپهلوانی را درزمینه های مختلف به زیبایی هرچه تمامتر درپهنه کشور ودرمنطقه و جهان به تصویردرآوردوبه رخ کشید

☆-هرچند نمادهای فتوت درجامعه ماکم نبوده ونیستند اما از ماتوقعی بیش ازاین می رود.بایدب پذیریم که رسم فتوت درجامعه ما می تواند درترازبالاتری قرارگیرد اینکه چراچنین شده معلول علل وعواملی است ‌که پرداختن بدانها ازحوصله این مقال خارج است وباید آنهارامورد واکاوی قرارداد

☆- امروزه ما در عرصه های مختلف درامور خانوادگی ، روابط اجتماعی ، مناسبات اقتصادی ، درعرصه سیاست و… نیازمند بهره گیری از آیین فتوت و جوانمردی هستیم

☆- مثلا درعرصه سیاست ، ما گاه به جای اثبات خویش مستقیماً به سوی نفی رقیب می رویم ازبرهان خلف استفاده می کنیم وبانفی ماعدی’ می خواهیم به اثبات شیئ برسیم ، آن قدر می کاویم ومی کاویم تا بلکه نقطه ضعفی از رقیب بیابیم و آن را تبدیل به چماقی نموده و بر سر او بکوبیم ماگاه دراین عرصه به جای اینکه ستارالعیوب باشیم کشاف العیوب می گردیم و رقابت ها را آن چنان به کینه های سخت و سنگین و به غایت تلخ و عمیق تبدیل می کنیم که گویی وارد میدان جنگ شده ایم. به هر شکل ممکن حریف راباید به زانو درآوریم و رقیب رامغلوب نماییم البته ناگفته نماندکه درمقابل این شیوه نکوهیده ، شیوه ستوده رفتاراخلاقی سیاست ورزانی که آراسته به فتوت ومعرفت وجوانمردی هستند بروزوظهورداردودرجای خودامیدبخش است باید رسم فتوت رادراین میدان بیش ازپیش ترویج نماییم

☆-درعرصه اقتصاد ، مخصوصا دراین دوران که سختی معیشت مردم رابه تنگ آورده بیش ازهرزمان دیگری به آیین فتوت وجوانمردی نیازمندیم (دردوباب سیاست واقتصاد نیازبه سخن بیشتری هست که درجای خود ان شاءالله باید بدان پرداخت )

☆- درروابط خانوادگی ، درهمسایگی ، در روابط اجتماعی و…باید تلاش کنیم که آیین جوانمردی بیش ازپیش رونق باید وسکه فتوت رونق یابد ودرخشش آن چشم هاراخیره کند

☆- مجهزشدن به صفت ممتازفتوت اختصاصی به سن وسال وشغل وحرفه وجنسیت و…نداردهرکسی درهرجایگاهی به قدروسع وظرفیت خویش می تواند بدین زیور چشم نواز آراسته گردد

☆- وکلام آخر اینکه ایرانیان اگربخواهند هم می توانند احیاگر آیین فتوت ورسم پهلوانی وجوانمردی در میان خویش گردند وهم الگوی جهانیان شوند وچراکه نه ؟ با ریشه های عمیق تاریخی وفرهنگ و ادبیاتی که ازحماسه های شورانگیز انسانی موج می زند و دین وآئینی که مشحون از آموزه هایی ازاین دست می باشد وپیامبرعظیم الشانی که بعثتش برای به اوج رساندن مکارم اخلاقی وفتوت ومعرفت بوده واو و خاندان مطهرش (که درود حضرت حق برآنان باد) یکسره براین منهاج رفته اند این کارشدنی است

☆-آیین فتوت پیشران فرهنگ گذشت ومدارا درجامعه است وبه رشد سرمایه اجتماعی درجامعه کمک خواهدکرد

☆-امروز بشریت تشنه این فرهنگ فاخر وبالنده وشکوهمند است