افروغ: خبرنگار باید داده های راهگشا تولید کند

عماد افروغ جامعه شناس و نظریه پرداز بهترین واژه برای خبرنگاری را واژه روشنفکری می داند و معتقد است خبرنگار در واقع به ساحت روشنفکری و نظریه‌پردازی بسیار نزدیک است و به جای نشر داده، باید خود داده تولید کند.افروغ به مناسبت ۱۷ مردادماه روز خبرنگار در گفتگو با ایرنا اظهار داشت: اگر در طول […]

عماد افروغ جامعه شناس و نظریه پرداز بهترین واژه برای خبرنگاری را واژه روشنفکری می داند و معتقد است خبرنگار در واقع به ساحت روشنفکری و نظریه‌پردازی بسیار نزدیک است و به جای نشر داده، باید خود داده تولید کند.افروغ به مناسبت ۱۷ مردادماه روز خبرنگار در گفتگو با ایرنا اظهار داشت: اگر در طول سال های گذشته اتقاقات مثبتی در جامعه رخ داده است، به طور حتم به نحوی نشات گرفته از رسالت خطیر خبرنگاران در انجام صحیح مسئولیت شان بوده است.وی خاطرنشان کرد: نیم نگاهی به افشاگری انواع و اقسام پرونده های مفاسد در بخش های مختلف بیانگر آن است که در بسیاری از این موارد پای خبرنگاران رسانه های مختلف در میان بوده است.افروغ می گوید:کشورمان به شدت نیازمند حضور خبرنگاران در عرصه های چرخش اطلاعات است، به طوری که خبرنگاران پیش از آنکه اشاعه دهنده داده های تولیدی دیگران باشند، خود باید داده تولید کنند، هرچه این داده ها کلیدی تر و حساس تر باشد رهگشاتر است.

**خبرنگار تنه به تنه روشنفکر بزند

این جامعه شناس با تاکید براینکه بهترین واژه برای خبرنگاری واژه روشنفکری است، اظهار داشت: خبرنگاری در واقع به ساحت روشنفکری و نظریه‌پردازی نزدیک است و اینجاست که بحث حقیقت‌گرایی و واقعیت‌گرایی انتقادی مطرح می شود.وی با بیان اینکه خبرنگار باید تنه به تنه روشنفکر بزند و کار روشنفکری کند، افزود: البته این کار سخت است اما خبرنگار باید این آرمان آگاهی بخشی به جامعه را برای خویش تعریف کند و پیامبرگونه حتی از نان شب خود نیز در مسیر بازگو کردن حقایق بگذرد.افروغ با اشاره به این که برخی معتقدند ضرورتی ندارد همه مردم همه چیز را بدانند و آن را برای جامعه خطرناک می دانند، گفت: البته این تفکر در دنیا هم وجود دارد، مثلا حتی شما می بینید آدم های بزرگی بحث پرده جهالت را مطرح می کنند که مردم باید همیشه در پس این پرده باقی بمانند و از حقیقت مطلع نشوند.این جامعه شناس کشورمان ادامه داد: مردم از حقوق شهروندی و آگاه شدن برخوردارند و باید در تمام صحنه ها حضور جدی داشته باشند و این مهم تنها با آگاهی بخشی خبرنگاران محقق خواهد شد.

**خبرنگاران به جای نشر داده های دیگران خود داده تولید کنند

دکتر افروغ همچنین با بیان اینکه جامعه ما به شدت نیازمند حضور خبرنگاران در عرصه چرخش آزاد اطلاعات است تاکید کرد: خبرنگار پیش از آنکه اشاعه دهنده داده های تولیدی دیگران باشد باید خود داده تولید کند و هرچه این داده ها کلیدی تر و حساس تر باشد رهگشاتر است.وی گفت: به طور حتم بیشتر کاستی های امروز جامعه ما نتیجه عدم حضور خبرنگاران در بزنگاه ها و در دسترس نبودن اطلاعات به منظور اشاعه آن و جلوگیری از انواع مفاسد بوده است.این جامعه شناس افزود: اگر در واقع خبرنگاران به موقع حضور داشتند و به راحتی می توانستند برای بدست آوردن اطلاعات سر به لانه های مختلف کنند، شاهد علاج واقعه قبل از وقوع اتفاقات ناگوار بودیم.

**حضور خبرنگاران شفافیت ایجاد خواهد کرد

دکتر افروغ در ادامه با بیان اینکه، دسترسی آزاد به اطلاعات در جوامع توسعه‌یافته و رو به رشد به عنوان یکی از ابزارهای جامعه‌ مدنی به منظور جلوگیری از فساد و شفاف‌سازی فعالیت‌های در کلیه‌ سطوح مورد استفاده قرار می‌گیرد، گفت: خبرنگاران باید برای فرهنگ سازی و اجرای صحیح این قانون که البته تصویب نیز شده است تلاش کنند.وی با ذکرمثالی به اتفاقات اخیر حوزه اقتصاد کشور اشاره کرد و گفت: پس از مدت ها هنوز بر سر افشای اسامی کسانی که ارز دولتی گرفته اند و کالاهای خود را گران به مردم عرضه کرده اند یا اصلا کالایی وارد نکرده اند، بحث وجود دارد و یک عده موافق و عده ای نیز مخالف هستند.این جامعه شناس کشورمان افزود: این در حالی است که طبق قانون بایستی اسامی این افراد و اطلاعات مربوط به عملکرد آنان برای تنویر افکار عمومی اعلام شود چراکه آنان در زمره مفسدان اقتصادی تعریف می شوند.

به گفته افروغ، اگر اطلاعات در دسترس افراد جامعه باشد هیچ گاه چنین مفاسدی اتفاق نمی افتد و فساد موجود به دلیل در دسترس نبودن اطلاعات برای همه افراد جامعه است.افروغ با بیان اینکه در صورتیکه همه چیز شفاف باشد دیگر فساد موضوعیت و معنا نخواهد داشت تاکید کرد: در حقیقت شفافیت جایی است که خبرنگار حضور داشته باشد.افروغ با بیان اینکه در جامعه ما بیش از آنکه افراد از ثروت به قدرت برسند، از قدرت به ثروت رسیده اند بیان کرد: با توجه به جایگاه ساختاری رابطه قدرت و ثروت و فسادهایی که مترتب بر این رابطه است، اصولا خبرنگار باید ببشتر سر در حاکمیت کند تا مردم، زیرا بیشتر فسادها سرمنشاء دولتی و حاکمیتی دارد.

**خبرنگاران در حقیقت جویی اخلاق مدار باشند

افروغ در ادامه ضمن تاکید بر حفظ اخلاق و رعایت حرمت افراد از سوی خبرنگاران در پروسه حقیقت جویی و حقیقت گستری در جامعه تاکید کرد: خبرنگار بایستی با سند، مدرک و استدلال کافی سخن بگوید و از هتاکی کردن به دور باشد ثانیا در حد امکان بیش از آنکه به شخصی نقد داشته باشد به فکر و اندیشه ناصحیح افراد نقد داشته باشد.’حتی در صورتیکه حق هم با خبرنگار باشد، با تهمت و فحاشی به مقصود نخواهد رسید و اتفاقا این حرکت اشتباه باعث مظلوم نمایی فاسدان شده و تلاش برای اطلاع رسانی شفاف را با مشکل و وقفه مواجه خواهد کرد.’این جامعه شناس برجسته کشورمان تاکید کرد:خبرنگار نبایستی فی نفسه با هیچ جناحی ببندد، این شغل انبیاء الهی است و در حقیقت جناح، گروه، تبار و خویش بر نمی دارد.وی در عین حال با بیان اینکه نمی توان نمره کامل به خبرنگاران داد گفت: متاسفانه دیده می شود که گاه خبرنگاران در برخی مواقع با جناح ها و گروه ها معامله می کنند و بصورت خواسته یا ناخواسته در دام لابی هایی قدرت و ثروت گرفتار می شوند.افروغ افزود: البته به صورت خواسته آنجا است که خبرنگار ادعا کند زندگی خرج دارد و به همین دلیل در دامی بیافتد که زیبنده او نیست و درست همین جا حیثیت خبرنگاری لکه دار می شود.وی با تاکید براین که هرکس نمی تواند وارد عرصه خبر و خبرنگاری شود و این شغل بسیار شریف است، نتیجه گرفت: این قشر زحمت کش باید برای جلوگیری از افتادن در دام های قدرت و ثروت از یک صنف قوی و حامی برخوردار باشند تا در این قالب از حقوق مادی و اقتصادی آنها به شکل مناسب حمایت لازم صورت گیرد.