بیشترین بودجه سال ۹۸ به آموزش و پرورش رسید

وزارت آموزش و پرورش بزرگترین دستگاه اجرایی کشور است که به تبع آن سهم بیشتری از بودجه کشور را به خود اختصاص می دهد از این رو دولت برای سال ۹۸ این وزارتخانه رقمی حدود ۴۵ هزار و ۸۳۱ میلیارد و ۳۳۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان را پیشنهاد داده است. این میزان در مقایسه با بودجه پیشنهادی سال گذشته که ۳۵ هزار میلیارد تومان بود از رشد ۲۶ درصدی برخوردار است.بر اساس آنچه در لایحه پیشنهادی دولت برای بودجه وزارت آموزش و پرورش پیشنهاد شده سهم بودجه دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش رقمی معادل ۶ میلیارد و ۳۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان و بودجه آموزش‌ و پرورش استان‌ها رقمی معادل ۴۲ هزار و ۴۹۹ میلیارد و ۸۹ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان تعیین شده است.

اعتبار کمک به تامین سرانه دانش‌آموزی رقمی معادل ۳۴۹ میلیارد و ۳۱۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، اعتبار طرح جامع حمایت و ارتقای پوشش تحصیلی مناطق محروم ۵۳۰ میلیارد تومان، اعتبار برون‌سپاری و توسعه مشارکت در آموزش‌های کاردانش رقمی معادل ۸۱ میلیارد و ۱۵۸میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و اعتبار فعالیت‌های پرورشی و امور تربیتی رقمی معادل ۲۲۲ میلیارد و ۵۵۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده است.همچنین در لایحه بودجه برای کمک به صندوق ذخیره فرهنگیان ۶۳ میلیارد تومان، برای فعالیت‌های تربیت بدنی و ارتقای سلامت دانش‌آموزان ۳۸۴ میلیارد و ۱۹۰ میلیون تومان، برای توسعه کمی و کیفی آموزش پیش از دبستان ۷۳ میلیارد و ۷۷۵ میلیون تومان، برای کیفیت بخشی به فعالیت‌های آموزشی و پرورشی و توسعه عدالت آموزشی ۲۹۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان، برای اداره مدارس خارج از کشور، ۲۰۷ میلیارد و ۵۵۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان و برای خرید خدمات آموزشی در مناطق کمتر برخوردار ۳۶۳ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.

در لایحه پیشنهادی بودجه به سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ۱۴۱ میلیارد و ۵۱ میلیون تومان، پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش ۱۰ میلیارد و ۳۲۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، سازمان مدارس غیردولتی و مرکز توسعه مشارکت‌های مردمی ۹۶ میلیارد و ۵۰۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، کمک به صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی ۳۰ میلیارد تومان، دانشگاه شهید رجایی ۸۶ میلیارد و ۷۳۰ میلیون تومان و دانشگاه فرهنگیان ۶۱۹ میلیارد و ۳۶۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان اختصاص یافته است.اعتبار پیش‌بینی شده دولت برای سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور یک هزار و ۹۷۳ میلیارد و ۹۴۶ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان، سازمان آموزش‌ و پرورش استثنایی ۱۵۱ میلیارد و ۸۷۹ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان، سازمان نهضت سوادآموزی ۳۷۷ میلیارد و ۴۰۰ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است.همچنین در لایحه بودجه در بندهای مربوط به آموزش و پرورش آمده است: به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده می‌شود به منظور ساماندهی و بهینه‌سازی کاربری بخشی از املاک و فضاهای آموزشی، ورزشی و تربیتی و با رعایت ملاحظات آموزشی و تربیتی نسبت به احداث، بازسازی و بهره‌برداری از آنها اقدام کند.

به منظور توسعه عدالت آموزشی و افزایش کیفیت ارائه خدمات با تامین شرایط لازم برای برخورداری همگان از خدمات آموزشی و پرورشی در چارچوب قوانین و مقررات دولت، مجاز به خرید خدمات آموزشی از موسسان مدارس غیردولتی و ایجاد مدارس از طریق ظرفیت این تبصره است. تحصیل در این مدارس رایگان بوده و مسئولیت انتخاب مشارکت کنندگان این طرح‌ها و نظارت بر کیفیت و ارزیابی خدمات بر عهده وزارت آموزش و پرورش است.دولت مکلف است از ابتدای سال تحصیلی ۹۹-۹۸ سالانه ۱۰ درصد از دانش‌آموزان تحت پوشش وزارت آموزش و پرورش را به صورت خرید خدمات از بخش غیردولتی واجد شرایط و ذی‌صلاح و به صورت آموزش رایگان علاوه بر تعداد دانش‌آموزان مشمول فعلی اداره کند. آئین‌نامه اجرایی این بند به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش و سازمان برنامه و بودجه به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.بنا بر پیشنهاد دولت، وزارت آموزش و پرورش مکلف است با هماهنگی سازمان اداری و استخدامی کشور از سال ۹۸ تعداد ادارات آموزش و پرورش مناطق و نواحی مستقر در مراکز استان‌‌ها را حداکثر به ۶۲ واحد اداری کاهش دهد.

وزارت آموزش و پرورش همچنین مکلف است با برنامه‌ریزی مناسب نیروی انسانی مورد نیاز خود از جمله در پژوهش سراها، راهنمایان آموزشی، مربیان بهداشت، متصدیان آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌ها را از طریق خرید خدمات تامین کند به نحوی که تا پایان سال ۹۸ حداقل ۳۰ درصد و تا پایان سال ۹۹ حداقل ۵۰ درصد خدمات فوق از طریق خرید خدمات تامین شود.وزارت آموزش و پرورش مکلف است از ابتدای سال ۹۸ نسبت به تجمیع ادارات آموزش و پرورش شهرستان‌ها و مناطقی که تعداد دانش‌آموزان تحت پوشش آنها کمتر از ۵ هزار نفر است، اقدام کند.در جدول شماره ۹ با عنوان برآورد ردیف‌های متفرقه، ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای شیر مدارس در نظر گرفته شده است و در جدول شماره ۲۱ لایحه بودجه ۹۸ با عنوان مصارف پیش‌بینی شده افزایش سقف بودجه ۹۸ کل کشور، مبلغ ۲ هزار میلیارد تومان اعتبار برای اجرای نظام رتبه‌بندی معلمان موضوع جزء (۲) بند الف ماده ۶۳ قانون برنامه ششم توسعه تعیین شده است.همچنین از محل هدفمندی یارانه‌ها ۳۰ میلیارد تومان بابت کمک هزینه برق مدارس، ۶۰ میلیارد تومان بابت کمک هزینه گاز مدارس و ۱۰ میلیارد تومان کمک هزینه بابت آب مدارس به آموزش‌ و پرورش پرداخت خواهد شد.

با وجود اینکه وزارت آموزش و پرورش سهم بیشتری از بودجه کل کشور را برای سال آینده از آن خود خواهد کرد اما به دلیل وجود بیش از یک میلیون معلم، ۷۰۰ هزار بازنشسته و حدود ۱۴ میلیون دانش آموز همواره با نقد و تحلیل های متفاوتی همراه بوده و هست.کارشناس مسائل آموزش و پرورش در تحلیل و نقد خود از بودجه پیشنهادی سال ۹۸ این وزارتخانه معتقد است که بودجه پیشنهادی دولت برای سال ۹۸ وزارت آموزش و پرورش با رقم حدود ۴۵ هزار میلیارد تومان در مقایسه با سال ۹۷ هر چند افزایش ۲۶ درصدی را نشان می دهد اما باید توجه داشت که درصد بالایی از این بودجه جزء کسری بودجه و معوقات سال ۹۷ محسوب می شود.مهدی بهلولی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار حوزه آموزش ایرنا اظهار داشت: به عنوان مثال آموزش و پرورش امسال حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه دارد که این رقم به سال آینده منتقل می شود و بر این اساس سال ۹۸ باید این رقم از مبلغ ۴۵ هزار میلیارد تومان جدا شده و صرف کسری ها شود.

وی بیان داشت: این اتفاق چند سالی است که دامن آموزش و پرورش را گرفته و هر سال نیز به مبلغ کسری ها اضافه می شود و با توجه به این فضا بعید است بودجه ای که توسط دولت به مجلس پیشنهاد شده تحول چشمگیری در وضعیت وزارت آموزش و پرورش به دنبال داشته باشد.کارشناس حوزه آموزش و پرورش با اشاره به اینکه در بودجه پیشنهادی سال ۹۷ با در نظر گرفتن نرخ ۱۰ درصدی تورم، ۱۱ درصد افزایش بودجه برای این وزارتخانه در نظر گرفته شده بود اما برای سال آینده تورم رسمی به مراتب بیش از ۲۶ درصد است بنابراین افزایش ۲۶ درصدی بودجه دستگاه تعلیم و تربیت رقم ناچیزی به شمار می رود.به گفته بهلولی با توجه به اینکه حدود ۹۸ درصد بودجه آموزش و پرورش صرف حقوق و مزایای فرهنگیان می شود عملا معلمان در سال آینده شاهد تغییر و تحول چشمگیری در حقوقشان نخواهند بود و نکته حائز اهمیت دیگر درباره بودجه آموزش و پرورش که هر سال وجود دارد و در سال آینده نیز ادامه خواهد داشت این است که بخشی از این بودجه کاغذی است و در عمل محقق نمی شود.

وی بیان داشت: به عنوان مثال بودجه شیر مدارس که در سه سال گذشته هر سال ۲۰۰ میلیارد تومان برای آن در نظر گرفته می شود اما اکنون شاهد هستیم که اعتبار شیر مدارس به طور کامل قطع شده است چرا که بخشی از بودجه وزارت آموزش و پرورش منابع واقعی ندارد و آن قسمت از بودجه که باید از طریق درآمد و سوددهی شرکت ها و بخش های خصوصی تامین شود ، تحقق پیدا نمی کند.این معلم و کارشناس آموزشی به ماده ۷۸ مالیاتی اشاره کرد و گفت: طبق ماده ۷۸ قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، مصوب آذر سال ۱۳۹۳ در مجلس اصولگرای نهم- که بعد از تایید شورای نگهبان در اسفند همان سال به اجرا درآمد و در روزنامه رسمی منتشر شد- برخی دستگاه ها به منظور اجرای عدالت آموزشی و اجرای اصل سی‌ام قانون اساسی و با اولویت بر مناطق محروم و روستاها، مکلف به پرداخت مالیات مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده شدند این در حالیست که در بودجه پیشنهادی دولت برای سال ۹۸ این ماده مشاهده نمی شود.وی بیان داشت: ماده ۷۸ مصوبه مجلس شورای اسلامی است که به تائید شورای نگهبان نیز رسیده و دولت مکلف شده تا آئین نامه اجرایی آن را تدوین کند اما از چهار سال گذشته تاکنون چنین اقدامی صورت نگرفته است.

کارشناس حوزه آموزش و پرورش عنوان کرد: بر اساس تصمیمات اتخاذ شده قرار است تا سال آینده مدیریت ۱۰ درصد مدارس دولتی به بخش خصوصی واگذار شود و استدلال هم اینگونه است که اکنون برای هر دانش آموز ۴ میلیون تومان هزینه می شود و با این اقدام دولت می تواند به ازای هر دانش آموز یک میلیون تومان پرداخت کرده و با اجاره دادن مدارس به بخش خصوصی در حقیقت نوعی صرفه جویی شود.بهلولی اضافه کرد: این طرح پیش از این نیز اجرا و با شکست مواجه شده است و نتیجه تجربه آن در ایران و در جهان نیز منفی است به گونه ای که طرح مذکور و به نوعی مدارس ‘چارتری یا اجاره ای’ در آمریکا بزرگترین منتقدان آموزشی را دارد.وی به دلیل این منتقدان اشاره کرد و گفت: مدارس اجاره ای معمولا از معلمان آموزش دیده دانشگاه فرهنگیان استفاده نمی کنند و افراد شایستگی های لازم را برای آموزش ندارند و اغلب دانش آموخته های جویای کار هستند که با کف و در برخی موارد زیر حقوق قانون کار حاضر به فعالیت بوده و با پیدا کردن شغلی بهتر، معلمی را رها می کنند.

این کارشناس آموزشی با انتقاد از واگذاری مدارس دولتی به بخش خصوصی صرفا به بهانه صرفه جویی تصریح کرد: در جهان حدود ۱۰ روش برای خصوصی سازی آموزش و پرورش وجود دارد که یکی از آنها این است که مدارس دولتی را به ظاهر دولتی نگه داریم و هزینه ای هم از خانواده ها نگیریم اما اداره آن را به بخش خصوصی واگذار کنیم.بهلولی با تاکید بر اینکه تجربه نشان داده کیفیت آموزشی با این روش بسیار پائین آمده است، ادامه داد: این روش، راه درستی برای بهسازی آموزش و پرورش نیست و بنیاد این تفکر کاملا اقتصادی و صرفه جویانه است و به هیچ عنوان نمی توان از آن دفاع آموزشی کرد.وی اظهار داشت: با در نظر گرفتن این شرایط و میزان بودجه پیشنهادی، اتفاق خاصی برای آموزش و پرورش در سال آینده نخواهد افتاد ضمن اینکه در زمینه رتبه بندی فرهنگیان هنوز به وضوح مشخص نیست که آیا این طرح به مرحله اجرا می رسد یا خیر.

کارشناس مسائل آموزش و پرورش اضافه کرد: با مبلغ ۲ هزار میلیارد تومان پیشنهادی دولت برای اجرای رتبه بندی آن هم برای یک میلیون فرهنگی در طول سال رقم ناچیزی خواهد بود و شاید به افزایش ۱۰۰ هزار تومانی حقوق هر معلم هم نرسد و به هیچ وجه نمی تواند برای این قشر انگیزه بخش باشد.لایحه بودجه سال ۹۸ روز سه شنبه، ‌چهارم دی ماه از سوی رئیس جمهوری تقدیم مجلس شورای اسلامی شد. بودجه سالانه دولت از دو بخش کلی «بودجه عمومی» و بودجه «شرکت‌های دولتی، موسسات انتفاعی وابسته به دولت و بانک‌ها» تشکیل می‌شود.لایحه‌ای که دولت به مجلس برد با سقف ۱۷۰۳ هزار میلیارد تومانی بسته شده است که در مقایسه با ۱۲۲۳ هزار میلیارد تومان سال جاری تا ۴۸۱ هزار میلیارد تومان معادل ۴۰ درصد رشد دارد.