امنیت جامعه‌یا امنیت دولت؟!

در آستانه‌ی میلاد مسعود حضرت مهدی (عج)، من و تعدادی از هم استانی‌های عزیز برای دیدن نمایشگاه سربازان گمنام امام زمان (عج) دعوت شدیم. دعوتی نه خصوصی و نه چندان عام بود. نمایشگاه در محل ساختمان اداره کل اطلاعات خوزستان برپاشده است. اینکه نمایشگاهی در ساختمانی با ضریب امنیتی بالا برپا گردد و از اقوام و اقشار مختلف اجتماعی برای دیدن نمایشگاه و دسترسی به عالی‌ترین مقامات امنیتی استان دعوت شوند، نشان‌دهنده‌ی اشراف اطلاعاتی و اعتماد امنیتی در استان خوزستان است.

جوان مردان خوش‌سیما، شیک‌پوش و خوش برخوردی که حداکثر اگر آن‌ها را بشناسیم با نامی مستعار می شناسیم؛ ما را از درب ورودی تا محل نمایشگاه راهنمایی کردند. در محل نمایشگاه مدیرکل، معاونان و مدیران عالیرتبه ی اطلاعات استان متواضعانه، مهربانانه و با حوصله ی زیاد در میان مردم حضور یافته و پرسش ها، دغدغه ها و بیم و امیدهای مردم را می شنیدند و با آن‌ها گفتگو می‌کردند. تاکید می‌کنم، «گفتگو» می‌کردند و نه القای آمار، نه نصیحت، نه از آینده گفتن و حال را فراموش کردن. فضای حاکم بر نمایشگاه چنان مأنوس و راحت بود که منتقدان جرئت می‌کردند، حرف‌های خودشان را بزنند. من پشت دیوارهای این نمایشگاه عقلانیتی امیدبخش می‌بینم.

به نظر می‌رسد ساختار «جامعه محور» به عنوان یک استراتژی مهم عناصر مختلف امنیت داخلی و امنیت خارجی را مد نظر قرار داده است. یعنی که امنیت “جامعه پرورده” شده است. اگر بپذیریم که دولت کارگزارِ جامعه و در ذیل «هویت جامعه» معنا می‌یابد، در آن صورت این رویکرد عقلانی قابل‌فهم و درک است. بر اساس این منطق، امنیت یک تولید اجتماعی و مردمی است و نه یک کالای ساخته شده‌ی دولتی است؛ بنابراین، محصولِ امنیت، فرآیند تولیدی است که ریشه در همین روابط، گفتگوها، زمینه‌ها، شرایط، امکانات، فرصت‌ها، تهدیدها، نقاط قوت و ضعف و زیر بدنه های جامعه دارد. ما در این نمایشگاه سه سطح از مرجع امنیتی را می بینیم سطح کلان ملی، سطح میانه گروه های اجتماعی و سطح خرد فردی که هر کدام به ترتیب برای صیانت از قلمرو سرزمینی، هویت اجتماعی و بقای شهروندان طراحی شده است.

جامعه‌ی خوزستانی بیش و پیش از هر زمان دیگر نیاز به «امنیت عمومی» دارد. امنیتی که بر سه رکن «دولت، فرد و جامعه» استوار است. امنیت عمومی باید به دنبال حراست از زندگی شهروندان در برابر آسیب‌های اجتماعی و ایجاد شرایط اطمینان‌بخش برای عموم مردم به ویژه افراد و گروه‌هایی که در معرض بیش‌ترین آسیب‌ها قرار دارند، باشد.روندی که در اداره کل اطلاعات استان در حال انجام است، می‌تواند الگوی مدیریتی مناسبی برای دیگر سازمان‌های متولی امنیت عمومی در جامعه قرار بگیرد.امنیت اصلی‌ترین وظیفه‌ی حکومت و مهم‌ترین حق جامعه اعم از گروه ها، اقشار، صنوف، اقوام و طبقات اجتماعی است. این حق نه قابل اغماض، نه چانه‌زنی و نه تردید است.

اهواز – لفته منصوری