ماست سیاه است یا سفید ؟!

در شبکه های اجتماعی و پیج و کانال شخصی نظرسنجی ای منتشر نمودم با این سوال که آیا ماست سفید است یا سیاه؟! و نتیجه ی جالبی دست پیدا کردم.

۱⃣ برخلاف آنچه که برای ما واضح است اما نتیجه ی اختلاف زیادی میان دو گزینه را نشان نداد.و تقریبا ۵۰ درصد معتقد بودند که ماست سیاه است!(در انستاگرام حدود ۶۰ درصد گفتند ماست سیاه می باشد!!!!)

۲⃣ در مورد ماست.از ماست که برماست! سولومون اش روانشناس اجتماعی با یک آزمایش ساده در دهه ۵۰ میلادی نشان داد تا چه میزان فشار گروهی می تواند روی برداشت فردی افراد تاثیر بگذارد. او در آزمایش اش از ۱۱۹ داوطلب استفاده کرد که در گروه های هفت نفره بودند. مقابل این شرکت کنندگان هر بار دو کارت قرار می گرفت. روی کارت اول یک خط عمودی کشیده شده بود و روی کارت دوم سه خط عمودی، که یکی از این سه خط درست به طول خط عمودی کارت اول بود. آنها باید هر بار آن خط را تشخیص می دادند. کار بسیار ساده بود و پاسخ صحیح آشکار. سولومون از دانشجویان خواسته بود پاسخ را با صدای بلند اعلام کنند. گاه هر هفت نفر درست جواب می دادند و گاه اشتباه.

بعد از چند بار بیشتر افراد مورد آزمایش، بعد از اینکه نفر اول جواب غلط به این سوال می داد، به این سوال پاسخ اشتباه می دادند. مساله ای که نفر هفتم این آزمایش نمی دانست این بود که شش نفر قبل او، به طور عمدی از طرف سولومون جواب اشتباه می دادند. جالب است که ۷۵ درصد افراد به سوی پاسخ اشتباه سوق داده شدند. آنچه سولومون نتوانست توضیح دهد این بود که آیا شرکت کنندگان با وجود دانستن پاسخ صحیح، تحت تاثیر فشار جمع قرار گرفتند یا اجبار جمعی باعث شد آنها واقعاً خط اشتباه را جواب درست بدانند.این سوال، گرگوری برنز روانشناس و عصب شناس دانشگاه آتلانتا را برانگیخت که این آزمایش را تکرار کند، با یک تفاوت اصلی آن هم استفاده از وسیله ای بود که می توانست از لایه های مختلف مغز حین کار عکسبرداری کند و فعالیت آن را تحت نظر قرار دهد. 

این بار نیز بیشتر شرکت کنندگان پاسخی مشابه پاسخ اشتباه نفرات قبل از خود دادند، و برنز توانست حین آزمایش مشاهده کند که در مغز این افراد قسمتی که مسوول درک از اطراف است، فعال تر می شود، یعنی اطلاعاتی که ما از دیگران دریافت می کنیم می تواند قدرت حس و دریافت ما را تغییر دهد؛ در نتیجه آنچه می بینیم را باور نمی کنیم.(۱)

۳⃣ لطفا حکم صادر نکنیم! آنچه که از نتیجه ی این نظرسنجی یافت میشود این است که همیشه قرار نیست همه مثل ما فکر کنند! و قرار نیست آنچه که ما را برداشت می کنیم را مبنای قضاوت قرار بدهیم و بر اساس آن حکم صادر کنیم.چرا که واقعیت همیشه حقیقت نیست!!!!

۴⃣ شعار سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۷ «افسردگی بیداد میکند؛ باهم حرف بزنید» است.بیایم با هم حرف بزنیم! حتی در مورد بدیهیات…با هم حرف بزنیم…

۵⃣ کسی که در نظر با ما مخالف است دشمن نیست! کمی آرامتر!اگر فکرکنیم هرکسی هم نظر ما نباشد حتما برعلیه ما است.بیشتر دشمن تراشی می باشد! پس آن کسی که در نظر با ما موافق نیست لزومی ندارد با او همانند دشمن عمل کنیم و برای او شمشیر از نیام برکشیم..کمی آرامتر!

محمد حمودی

(۱)کتاب روانشناسی اجتماعی
از دکتر ارونسون
ترجمه حسین شکرکن