مادرم غذای خاکستری میخورد ، فرزندان خاکستری بدنیا می آورد!

برای کسی که در یک سیستم سازمانی مشغول است و یکی از مدیران میانی آن محسوب میشود ، در جامعه در حال گذر ما برازنده و عرفی نیست ، که آنرا نقد کند ، اما از آنجائیکه در فلسفه تشکیل دولتها و برآیند نهادهای دولتی ، خدمتگزاری به مردم هدف بوده، این حوزه ها برای سامان دادن و رضایت و ایجاد آرامش و ترقی جامعه تعریف شده و چنانچه کارکردی غیر از این پیدا نمایند ،لازم است تحت تیغ نقد و بازنگری قرار گرفته تا منویات جامعه را جامه عمل بپوشانند ،طبیعی است ، غیر از کتاب خدا تمامی رساله ها و طروح بشری نه تنها ناقص بلکه در برخی اوقات و زمانها ممکن است کارکردی متناقض از خود بروز دهند .

در این زمینه آموزش و پرورش بعنوان یک فرا نهاد و حوزه ای که با سرنوشت یک کشور سر و کار دارد ،از اهمیت ویژه ای برخوردار است ، در این مقال بخاطر وسعت موضوع از تبیین تمامی اهداف صرف نظر نموده و تنها به هدفی مستتر در این حوزه که توزیع عادلانه ثروت از طریق تحصیل و طی مدارج علمی است ،میپردازم ، این موضوع را در چند سکانس در یک پروسه خاص و بصورت یک ادارک فهمی برای خوانندگان به شرح ذیل بیان میدارم:

الف) از یک ناحیه آموزش و پرورش اهواز تعداد 79 نفر در رشته های علوم پزشکی بعنوان جذابترین رشته انتخابی کنکور در دانشگاههای دولتی پذیرفته میشوند .

ب) بصورت تقریبی 71 نفر از پذیرفته شدگان مذکور در مدارس خاص از قبیل تیزهوشان و نمونه دولتی میباشند

ج) در حدود 90 درصد والدین دانش آموزان مذکور سطح در آمد بالای متوسط جامعه (میانگین عرفی است) را دارا میباشند .

د) اکثر دانش آموزان از معلمان خصوصی وبا هزینه های هنگفت استفاده نموده و حسب اطلاع موثق بسیاری از کلاسهای مذکور با جلسه ای بالا تر از ششصد هزار تومان (بیشتر از نصف حقوق یک کارگر ) ، تشکیل میشود و در این زمینه برخی از دبیران معروف روزانه میلیونی در آمد دارند، در این رابطه دبیران میلیونی پروازی را نیزمیتوان به موضوع مذکور اضافه نمود. ه) جالب است بدانیم که انتخاب دبیر در مدارس خاص تابع شرایط خاص است و مدیران اینگونه مدارس می توانند، هر دبیری که نیاز داشته باشند جذب نمایند ، در این رابطه توزیع نیروی انسانی به نحو عادلانه رخ نداده و تقریبا مناطق محروم از دبیران خاص بهره مند نمیگردند ،علاوه بر آن جذبه این مدارس بخاطر نوع نگاه جامعه و امتیازاتی که قانونگذار ایجاد کرده ، باعث گرایش معلمان به اینگونه مدارس شده است،

و) ایجاد تراکم دانش آموزان ساعی و خانواده های تقریبا متمول و با سواد (در بررسی انجام شده بالای 92 درصد والدین دارای مدر ک دیپلم و بالاتر در اینگونه مدارس را داشته اند) ، موجب ایجاد یک طبقه جدید دانش آموزی شده که باعث میگردد ، کنکور فقط در زمان و سوال عادل باشد ، اما در آمادگی و پیشینه رنگ تفاوت بین اقلیت برخوردار و اکثریت ندار چشمگیر باشد،

ز) این رقابت نآشیانه و چشم بستن برخی از مسوولین ذیربط باعث گردیده موسسات و افرادی که از قبل کنکور دست به سود جویی برده و دانش آموزان را در حد یک ماشین حافظه و تست زن بار بیاورند در صورتیکه هدف در آموزش و پرورش کشور تربیت انسان هایی در تراز جمهوری اسلامی و پرورش انسانهایی متعهد ، فکور و مسلمان بمعنای واقعی میباشد.

در این زمینه خدای نکرده قصد نادیده گرفتن زحمات یا استعدادهای دانش آموزان مدارس خاص نیست ، بلکه ایجاد توجه به این نقطه است که نباید بگذاریم ثروت مانع عدالت توزیعی گردد ، هر چند بسیاری از مصائب دانش پروری در جامعه ما ریشه در هیولا و سد کنکور دارد و بخصوص در چند سال اخیر این مشکل بیشتر عریانتر میگردد ، اما نباید فراموش کرد که زمانی میتوانیم از وحدت و چسبندگی جامعه سخن بگوییم که درد اجتماع را فهمیده و برای آن چاره جویی نماییم ، طبیعی است

در جامعه ای که دانش آموزانی وجود دارند که تا پایان مهر کتاب و معلم ندارند و در همین اجتماع برای برخی دیگر دبیر با پرواز آماده به خدمت است و کتب مورد نیاز به یک چشم بهم زدن فراهم می شود ،حرف از عدالت و تساوی حقوق شعاری بیش نیست ، چه بسیار دانش آموزان بسیار باهوش و مستعدی که بدلیل کشف نشدن و نبود تورهای شناسایی ،پوسیده شده و از بین رفتند ، و اکنون ما آنها را در کنار کوچه و خیابان تارک تحصیل و بلاتکلیف در زمان مبینیم و چه اسرافی از این بالاتر که ما نتوانیم از استعدادی بهره ببریم ، یاد شاعر متعهد کشورمان گرامی که چه زیبا گفت: مادرم غذای خاکستری میخورد و بچه های خاکستری بدنیا میآورد… طبیعی است، تاثیر فقر مادی در کسب موفقیت تحصیلی در یک جامعه ای که پول محور باشد

اثر مطلوبی نداشته و این فقر نه تنها باعث درماندگی در تحصیلات عالیه دارد بلکه بر سایر مناسبات فردی و اجتماعی از قبیل اخلاق، دلبستگی به جامعه و حتی هویت بخشی آسیب میرساند ، راستی تاکنون از خود پرسیده ایم چرا وقتی پا در مدرسه ای در مناطق محروم میگذاریم و چشمان نگران و صورت های رنگ پریده و دمپایی های پاره دانش آموزان را میبینیم بدون آنکه آنها ما را ملامت کنند ، از خودمان خجالت می کشیم ، و در برخی مواقع با چه کبکبه ای به آنها اعلام می کنیم

شما امید ما و سرمایه های آینده جامعه هستید،آیا کسی با امید خود اینگونه برخورد مینماید، بگویم که بنده دخترانی را دیدم که از فقر احساس شرم میکردند و قسم می خوردند که مانتوی کوتاه و تنگ آنها مال سال پیش بوده و معتقد بودند، دختران سریع رشد میکنند !! چرا بنده شرمنده نباشم که تتوانسته ام علیرغم اینکه انقلاب مال پا برهنه هاست اما کفش تمام چرم بالا نشین ها براق تر شده است ، لذا لازم است رژه اشرافی گری در جامعه تعدیل یافته و متوجه این اصل شویم که جامعه ای که فرصت نیل به موفقیت ها در آن برای آحاد جامعه به نسبت عادلانه فراهم نگردد ، موجب ایجاد محیطی میشود که در آن انواع معضلات و فسادها رشد یافته و احساس تحقیر در لایه های مختلف مردم نفوذ کرده و اجتماع را بسوی طبقاتی شدن مذموم ، تبدیل نماید.

(فاضل خمیسی)