ناهماهنگی شناختی در برابر کرونا

شاپور زندی :در دانش روان‌شناسی ودر شاخه اجتماعی آن، نوعی فشار روانی (استرس)ذهنی ذهنی یا ناهنجاری و احساس ناخوش‌آیند است که بر اثر شرایطی همچون ایجاد (و یا القای) همزمان دو یا چند دیدگاه، عقیده، ارزش یا هدف و اندیشه ی ناهمساز و ناهمگون در یک فرد به‌وجود می‌آید.نظریه ناهماهنگی شناختی بر این اصل که افراد به دنبال سازگاری بین انتظارات خود و واقعیت خود هستند، پایه‌ریزی شده‌است.لئون فستینگر در تعریف نظریهٔ ناهماهنگی شناختی می‌گوید که:

افراد راهمواره یک نه برای کاهش ناهماهنگی برای خود است.آن‌ها این کار را با تغییر در گرایش‌ها، اعتقادها ، تصمیمات و کنش‌هایشان انجام می‌دهند.بر پایه این نظریه، که از بانفوذترین و پُربررسی شده‌ترین نظریه‌ها در روان شناسی اجتماعی است، چهار روش کاهش تنش ذهنی در این ناهماهنگی عبارتند از:

۱– تغییر رفتار یا شناخت

۲– توجیه رفتار یا شناخت از طریق تغییر در شناخت متعارض

۳– توجیه رفتار یا شناخت با اضافه کردن شناخت جدید

۴– انکار یا نادیده گرفتن هر گونه اطلاعاتی دربارهٔ شناخت متضاد.

تجویز راهبردی و نتیجه گیری از مضمون:

واقعیت کنونی جامعه ایران را مانند همه امور وپدیده های دیگرآن ، باید متفاوت از سایر کشورها دید وتحلیل کرد.اینکنه کووید۱۹ به شدت همه ایران را گرفته و خوزستان نیز در حالت قرمز قرار دارد ، نمی تواند نافیِ ندیدن تلاش بخش سلامت و کارکنان آن برای مهار و مدیریت و درمان در کشور و خوزستان باشد.ولی به یک واقعیت دیگر نیز باید اشاره کردکه گرچه مردم در ابتدای همه گیری آن ، کمی سهل گیر و اهمالکار بودند ؛ ولی اکنون به یاری فجازی و رسانه ها در دورترین نفطه کشور ، آگاهی مردم را دراین باره می توان دید.اماهمین مردم ، میان آگاهی از این ویروس کشنده و معیشت خانوده که هردوخطرناکند، گیر کرده و دچار همان ناهماهنگی شناختی شده اند که چه کنند !

حاکمیت ضمن در نظر گرفتن منافع خود که همان منافع ملی باید باشد ، باید برای تدوین بسته های معیشتی چشمگیر و طولانی مدت چاره اندیشی کند تا مردم به توصیه های اخلاقی و فرهنگی متولیان بهداشت و سلامت ارزش و اهتمام بدارند.به تعبیر دیگر :

مردم بین واقعیت های زندگی ومشکلات معیشتیِ روزانه که ملموس و قابل دیدن و اندازه گیری اند و ویروس کرونا که نامحسوس و موذی و خطرناک و غیر قابل دیدن ودرمان است ، دچار فشار روانی و اضطراب ناشی از این دوگانگی گشته و ملموس ترین و در دسترس ترین را انتخاب خواهدکرد!.آنگاه که مدیریت ومهار کرونا و نتایج آن از دست حاکمیت و مردم بیرون خواهد شد!.

 

 

**روان شناس