سیگنال مثبت شورای نگهبان به استانی شدن انتخابات

بررسی طرح استانی شدن انتخابات مجلس یکی از دستورکارهای مهم بهارستان در هفته پیش رو است، طرحی که مهمترین ابهام درباره آینده آن احتمال بالای مخالفت شورای نگهبان است.احسان بداغی خبرنگار پارلمانی در یادداشتی در روزنامه ایران، نوشته است: دیروز اما سخنگوی شورای نگهبان در حساب شخصی توئیتر خود متنی درباره این طرح منتشر کرد که می‌تواند سؤالی را در پی داشته باشد؛ آیا شورای نگهبان این بار متمایل به تأیید چنین مصوبه‌ای از سوی مجلس است؟

عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان نوشته است: «نسبت به مصوبات مجلس، از جمله اصلاح قانون انتخابات و استانی شدن نمی‌توان قضاوت پیشینی داشت. با وصول مصوبه، شورای نگهبان نظر خواهد داد. لیکن در خصوص کاهش مشارکت مردم و بروز مشکلات امنیتی باید دقت لازم انجام شود. شایسته‌گزینی، شفافیت و نظارت بر عملکرد نمایندگان به ارتقای جایگاه مجلس می‌انجامد.» رمزگشایی از لحن این توئیت شاید به نوعی نشان دهنده تغییر موضع شورای نگهبان درباره این موضوع باشد. به عبارت دیگر نشانه‌هایی در دسترس است مبنی بر اینکه این دفعه ماجرا قدری فرق می‌کند.

مسأله استانی شدن انتخابات مجلس پیشتر سه بار در ادوار مختلف مجلس مطرح شده بود و هر بار به سد مخالفت شورای نگهبان برخورد کرد. در تمام این موارد البته دولت‌های وقت هم مخالف چنین تغییری بودند؛ از جمله سال ۹۴ و در مجلس نهم که استانی شدن انتخابات مجلس مطرح بود. این بار اما حسینعلی امیری، معاون پارلمانی رئیس جمهوری اعلام کرده دولت موافق چنین تغییر و اصلاحی در قانون است. این اولین نشانه به نفع حامیان این تغییر است.

روز ۱۹ دی، وقتی کلیات طرح استانی شدن انتخابات مجلس در بهارستان به تصویب نمایندگان رسید، کولیوند رئیس کمیسیون شوراها خواستار بازگرداندن آن به کمیسیون شد. او روز پنجشنبه از برگزاری جلساتی با نمایندگان نهادهای دیگر و از جمله شورای نگهبان برای هماهنگی درباره این تغییر خبر داد. به نظر می‌رسد بعد از آن جلسات و صحبت‌های زیادی که در فضای رسانه‌ای راجع به این طرح انجام می‌شود، توئیت اخیر سخنگوی شورای نگهبان حاوی دو پیام غیر مستقیم باشد. این جمله که در طرح یاد شده «در خصوص کاهش مشارکت مردم و بروز مشکلات امنیتی باید دقت لازم انجام شود» را می‌توان به دغدغه این شورا درباره طرح مجلسی‌ها تفسیر کرد. خصوصاً اینکه در سه بار تجربه قبلی ادوار مجلس این شورا «تشدید اختلاف‌های محلی، قومی و قبیله‌ای»، «کاهش مشـارکت مـردم در انتخابـات»، «افزایش هزینه عمومی» و «ایجاد تبعیض ناروا» را به عنوان چهار دلیل اصلی مخالفت خود اعلام کرده بود. نکته اینجاست که روز ۱۹ دیماه رئیس کمیسیون شوراها به دلیل بازنگری در خصوص همین مسائل خواستار باز گرداندن طرح استانی شدن انتخابات به کمیسیون شده بود.

کد خدایی در توئیت خود بخشی ایجابی را هم مورد توجه قرار داده و نوشته است: «شایسته‌گزینی، شفافیت و نظارت بر عملکرد نمایندگان به ارتقای جایگاه مجلس می‌انجامد». این سه مورد دقیقاً همان مواردی هستند که تهیه کنندگان این طرح به عنوان دلایل تدوین آن اعلام کرده و بر آن اصرار دارند. همنوایی و ابراز همدلی کدخدایی با اشاره مستقیم به همین سه دلیل را شاید بتوان یک سیگنال دیگر به مجلس دانست. بدین ترتیب بعید نیست که سخنگوی شورای نگهبان با توئیت خود موافقت مشروطی را با این طرح اعلام کرده باشد که در صورت رفع موارد مورد اشاره، امکان تأیید نهایی آن وجود داشته باشد.