صدیقه کوچولو چهارمین قربانی مرگ های سریالی فاضلاب در اهواز

نعیم حمیدی :حکایت مرگ سریالی کودکان اهوازی در چاه ها و جوی های روباز فاضلاب به تراژدی تلخی تبدیل شده و هر سال شاهد تکرار این حوادث و داغدار شدن خانواده ها آنهم از محروم ترین طبقات جامعه هستیم .پیش از این عنوان کودکان با پسوند “کار” در ذهن افراد جامعه گره خورده بود اما اینک و با تکرار حوادث سقوط در چاهها و چاله های فاضلاب عبارت “سریال کودکان قربانی فاضلاب ” به محاورات روزانه مردم راه یافته است

مرگ محمد صادق زرگانی در ۱۰ فروردین ۹۵ ، محمد عرفان عبیداوی کودک یک و نیم ساله در ۱۹ اردیبهشت ۹۷ و علی بروابه کودک سه ساله در ۲۲ مرداد ۹۷ و اینک صدیقه حیدری دختر خردسال در کوی سیاحی نشان از نابسامانی وضعیت فاضلاب و مجاری دفع آب های سطحی و بی توجهی به زیرساخت های شهری در اهواز علیرغم وعده های مکرر مسئولان دارد.مرگ سریالی کودکان در فاضلاب همه مدیران حوزه شهری و استان را در برابر یک مسئولیت تاریخی قرار می دهد که اگر اندیشه ای برای سامان دهی به وضعیت بغرنج فاضلاب مناطق محروم اهواز و کارون نکنند ، باید روزی پاسخگوی تقصیرات خود در پیشگاه قانون و مردم و خون شهدا باشند. حکایت تلخ مرگ صدیقه حیدری این درد را تشدید و بر زخم کهنه پرپر شدن کودکان نمک پاشید و آنرا باز کرد.

آری سه روز پیش مادر به دنبال کاری رفته بود، کودک یک ساله گم می شود، چند دقیقه بعد پسر ۱۳ ساله خانواده ، خواهر خود را غرق در جوی روباز فاضلاب مقابل درب منزل می بیند ، صدیقه در اثر خفگی ناشی از گنداب جان داده بود.در کوی سیاحی، خیابان خاکی فلاح، فرعی ششم؛ خانواده اجاره نشین جبار حیدری به عزای کودک یکساله خود نشسته و همه در بهت و حیرت به سر می برند .صدیقه در جوی جدولی رو باز فاضلاب روبروی منزل که حدود ۴۰ سانتی متر عمق داشت و پر از آب گندیده بد بو ، غرق و پس از چند ساعت پیکر بی جان او را از آن بیرون کشیدند.

کوی سیاحی در غرب اهواز، در فاصله چند صد متری ترمینال سه راه خرمشهر قرار دارد، منطقه ای که اگر روی سطل زباله آن ننوشته بودند “سازمان مدیریت پسماند شهرداری اهواز” وضعیت نابسامان آن ذهن شما را به روستایی بزرگ و دور افتاده می برد که هیچ شباهتی به شهر ندارد .البته این وضعیت برای اکثر مناطق اهواز حتی محلات قدیمی همچون حصیر آباد و آسیه آباد صدق دارد.کوی سیاحی نه با تعاریف مناطق با بافت فرسوده سازگاری دارد و نه محله حاشیه ای است . سیاحی یک منطقه ای فلاکت زده و محروم در کلانشهر اهواز است که فاقد هر گونه امکانات، تاسیسات و تجهیزات شهری است. ساختمان ها کم و بیش نوساز هستند اما خیابان ها خاکی یا نهایت آسفالت آنها خورده شده و هر آنچه برای یک منطقه شهری لازم است کوی سیاحی ندارد

 فاضلاب ،تنها یکی از چالش های کوی سیاحی است اما مرگ سریالی کودکان در مجاری و چاه های فاضلاب ، آنرا به مساله نخست و مطالبه اصلی شهروندان تبدیل کرده است. البته نفوذ فاضلاب در شبکه آب شهری ، نوسانات و قطعی مکرر آب و برق و عدم بهسازی معابر ، تاریکی خیابان ها در شب و نبود مراکز درمانی و توانبخشی ، نابسامانی معابر و دیگران موارد از چالش های مزمن این منطقه و سایر محلات کم برخودار و محروم اهواز می باشند.در خیابان فلاح، فرعی سوم یک قطعه زمینی بزرگ قرار دارد که مالک اش برای افزایش قیمت آنرا بدون رعایت ضوابط شهری رها کرده که متاسفانه بدلیل نبود خروجی به کانون تجمع فاضلاب و به دریاچه بزرگ گنداب با انواع تهدیدهای بهداشتی تبدیل شده است

جبار حیدری پدر صدیقه فوت شده در گفت و گویی با جزییات مرگ دخترش اظهار داشت : این حادثه ساعت ۲۲ شب چهارشنبه ی هفته ی گذشته ( ۱۵ مردادماه) رخ داد. همسایه از ما آرد خواسته بود که همسرم برای تحویل آن به خانه ی آن ها رفت در این اثنا فرزند یک ساله ام که در خانه به خواهرش سپرده شده بود از خانه خارج می شود اما کسی متوجه او نمی شود و در جوی روباز فاضلاب جلوی درب منزل سقوط می کند.وی ادامه داد: بعد از اینکه متوجه نبود بچه شدیم به دنبال او در خانه گشتیم که او را پیدا نکردیم در همان لحظات یکی از برادرانش متوجه می شود خواهرش در فاضلاب افتاده و ما را خبردار کرد اما تا خانه را برای پیدا کردن او گشتیم حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه طول کشید و فرزندم فوت شد.
این پدر داغدیده افزود: وقتی صدیقه را پیدا نکردیم فکر کردم صدیقه را کسی برده و ذهنم به موضوع سقوط در فاضلاب نرسید.

در این میان برادر ۱۲ ساله ی صدیقه وسط صحبت های پدر آمد و گفت : وقتی بیرون از خانه آمدم در تاریکی شب متوجه دست خواهرم در جوی فاضلاب شدم و وقتی او را پیدا کردم  کامل غرق شده بود و فورا به مادرم خبر دادم.حیدری با بیان اینکه شب ها خیابان های سیاحی بسیار تاریک است و روشنایی وجود ندارد گفت : شاید اگر خیابان روشن بود فرزندم را زودتر پیدا می کردم و نجاتش می دادم . وی افزود : صدیقه را با سرعت به بیمارستان بردیم اما همان لحظه که پیدایش کرده بودیم به علت عمق جوی فاضلاب (حدود ۴۰ سانتی متر) و اسیدی بودن فاضلاب ، در جا جان باخته بود

 جبار در ادامه اظهار داشت : من مستاجر و دارای شغل آزاد هستم خداوند به ما ۲ پسر و ۳ دختر داده که یکی از آن ها قربانی فاضلاب روباز شد.پدر صدیقه با اشاره به اینکه خود از خانواده ی شهداست افزود : بارها پیش از وقوع حادثه مرگ دخترم از مسئولان انتظار حل مشکل و سامان بخشی به این وضعیت را داشتیم اما اکنون پس از فوت دختر خردسال ام چه انتظاری می توانم داشته باشم تنها از مسئولان می خواهم کمک کنند تا خانواده ی دیگری عزادار نشود

گوشه اتاق کوچک این خانه ی استیجاری فاطمه سواری مادر طفل معصوم “صدیقه حیدری” با صورت خراشیده براثر شیون و زاری در کنار زنان فامیل زانو بغل کرده نای گفتگو ندارد، بدحال و ماتم زده اطراف را نگاه می کند، گویا هنوز چشم به راه دختر یک ساله اش می باشد.فاطمه دیگر رمقی برای گریه و زاری ندارد و هنگام بیان واقعه تلخ غرق دخترش جوی فاضلاب روباز صدایش می گرفت و خش خش سینه اش شنیده می شد . او می گوید ” رفتم آرد بیاورم که صدیقه طعمه فاضلاب شد”

سعید بیت سیاح معتمد کوی سیاحی که راهنمای ما است می گوید چند کودک دیگر باید قربانی شود تا مشکلات را حل کنند، آیا این آب های راکد و مانده و این فاضلاب ها بیماری ندارند، مقامات بهداشتی چرا به وظیفه خود عمل نمی کنند، آیا وظیفه آنها تنها هشدار وجود بیماری است، مراجع قضایی کجا هستند که به مسائل مناطق محروم ورود نمی کنند.بیت سیاح از مسئولانی گلایه می کند که آمدند و رفتند اما در کوی سیاحی هیچ تغییری حاصل نشد، و در این خصوص می گوید : مگر ایجاد یک خروجی برای فاضلاب چند خیابان و پاکسازی و بهسازی معابر چه میزان هزینه می خواهد، که انجام نمی دهند.

جبار حیدری پدر صدیقه دختر خردسال قربانی فاضلاب روباز می گوید : آخرین حرفی که از مسئولین شهری شنیدیم این بود که “ما از صحت و سقم این حادثه خبر نداریم” آیا اینها نباید همان لحظه که رسانه ها خبر داده و موضوع در شبکه های اجتماعی درز پیدا کرد فورا در خصوص موضوع تحقیق و مقصران احتمالی را شناسایی و به محاکم بسپارند.حیدری در ادامه جواز دفن دخترش را نشان می دهد که در آن نوشته شده ” خفگی در آب و عوارض آن”.او می گوید از شهرداری و آبفا به مراکز قضایی شکایت کرده است.

البته پیش از جبار و در نتیجه فعالیت رسانه ها و فشار افکار عمومی ، پدر محمد صادق زرگانی و خانواده علی بروایه نیز شکایت به محاکم برده و علیرغم تشکیل پرونده و تاکید مدعی العموم اما تاکنون در خصوص سرنوشت دادخواهی ها اطلاع رسانی نشده و شاید همین امر موجب بی خیالی مدیران اجرایی نسبت به شکایت ها و دادخواهی شهروندان گردیده است.

موضوع فاضلاب در اهواز طی سال های اخیر بویژه در بارش های ابان و دی ماه ۹۸ به یک موضوع فراگیر و مساله اجتماعی بغرنج تبدیل شده که نیازمند عزم جدی و برنامه جامع اما فوری دستگاه های اجرایی مربوطه در راستای بهبود شرایط ، گسترش و اصلاح شبکه و بهسازی مجاری و معابر است

مرگ کودکان معصوم در گرداب بی رحم فاضلاب علاوه بر جریحه دار ساختن احساسات تک تک افراد جامعه ، می تواند آنرا از مساله اجتماعی به حوزه دیگری جابجا کند که بدون شک مطلوب مدیریت استان و شهروندان نخواهد بود.انتظار می رود مدعی العموم در ادامه پیگیری موضوع سیلاب فاضلاب ابان و دی ماه ۹۸، پرونده مرگ سریالی کودکان در چاله و چاه های فاضلاب را نیز در دستور کار خود قرار دهد و تا حصول نتیجه مطلوب دنبال کند

از جمله پرسش های جدی شهروندان مناطق کم برخودار و محروم اهواز ، مساله تخصیص و سرنوشت اعتبار ۱۰ میلیون یورویی صندوق توسعه ملی برای توسعه و تکمیل شبکه فاضلاب اهواز است که با گذشت حدود یکسال همچنان مسکوت مانده است