ترویج ایجاد کشاورزی شهری از طریق دانشگاه‌های استان خوزستان

نوید قائدی : استان خوزستان یکی از قطب نای مهم کشاورزی کشور است. دانشکده‌های کشاورزی دانشگاه شهید چمران و دانشگاه رامین و بعدها دانشکده‌های کشاورزی دانشگاه‌های آزاد اسلامی واحد شوشتر و دزفول ازجمله پتانسیل‌های بالای استان در حوزه تولید علم و محتوا و انجام پژوهش‌های علمی و عملیاتی هستند که باید و لازم است که توسط این دانشکده‌ها موارد مهمی که موردنیاز استان و کشور است موردبررسی و تحقیق و پژوهش قرار گیرند.

یکی از موضوع‌های مهم کشور و خصوصاً استان خوزستان رشد بالای شهرنشینی و ایجاد تراکم بالای مسکونی در محیط‌های شهری است, به‌تناسب این شهرنشینی و صنعتی شدن شهر و حاشیه شهرها و همچنین استفاده از خودروها و دیگر موارد میزان تولید آلودگی‌های شیمیایی خصوصاً گازهای گلخانه‌ای افزایش‌یافته است، اما به‌تناسب آن جهت پالایش و تعدیل محیط‌زیست، میزان و سطح فضای سبز ایجادشده توسط شهرداری‌ها و دیگر نهاده‌ای ذی‌ربط و حتی خانه‌ها به‌گونه‌ای نبوده که بتواند جبران تولید این‌همه آلودگی را داشته باشد.

گرچه در نظام شهرسازی بحث سرانه ایجاد فضای سبز شهری مطرح است و استانداردهایی به رقم قیدشده است اما این اعداد چنان تناسبی با حجم تولید آلودگی‌ها ندارند و بیشتر جنبه کاربردی فضای سبز را مطرح می‌کنند، اما اگر مقوله زیست‌محیطی و پالایش محیطی مطرح باشد باید عوامل دیگری مانند استفاده از گونه‌های گیاهی متناسب با پراکنش مناسب، سطح کانونی یا سایه‌انداز پوشش گیاهی، ظرفیت تبدیل گاز co2 به اکسیژن و دیگر عوامل هم در این محاسبات منظور شود تا به بتوان به نقطه تعادلی رسید.

دانشگاه‌ها باید در این حوزه ورود نمایند و با انجام تحقیقات گسترده در حوزه شهری جهت رفع مشکلات فعلی که اتفاق یکی از مشکلات عمده شهرهای خوزستان است ورود نمایند، زیرا بحث آلودگی‌های شیمیایی و بیماری‌های تنگی نفس و آلرژی‌ها از بحث‌های جدی روی زمین‌مانده است که نیاز به انجام پژوهش‌های جدی و علمی دارد.یکی از پیشنهادها استفاده از ظرفیت ساختمان‌ و فضای دانشگاه‌ها و دیگر ساختمان‌های عدیده اداری (که به‌صورت بسیار گسترده‌ای در سطح شهرها پراکنده‌شده‌اند) و حتی مسکونی در ایجاد کشاورزی شهری است، جالب است بدانید در بانکوک یکی از دانشگاه‌ها حدود ۲۲ هزار متر فضای بام و سطح خود را به این امر اختصاص داده و با انجام طراحی متناسب و متناظر و ایجاد رویه‌ای مطلوب علاوه بر تولید انواع محصولات کشاورزی و فواید زیست‌محیطی کارکنان و دانشجویان از این محصولات بهره می‌برند و سبب شده با الگوبرداری از آن بسیاری از سازمان‌های دیگر چنین طرحی را اجرایی نمایند.

در انجام این طرح علاوه برافزایش چشم‌گیر سطح فضای سبز و تولید محصولات کشاورزی و کمک به رونق اقتصاد شهری مباحث مهمی مانند عایق حرارتی بام‌ها مطرح است که می‌تواند تا حدود زیادی مشکل مصرف انرژی در فصل تابستان را کاهش دهد، کارشناسان بخش کشاورزی می‌دانند که اشعه آفتاب موتور محرکه تولید است و درواقع طلایی است که از دست می‌رود، در بحث تأمین آب می‌توان با طراحی ویژه آب باران فصول زمستان که از ناودان‌ها خارج می‌شود را ذخیره کرد و در فصول موردنیاز برای کاشت به‌صورت بهینه از آن‌ها بهره برد.در دنیای پیشرفته کنونی که اکثر کشورهای دنیا درحال‌توسعه و پیشرفت بر اساس نیازهای متناسب و روز خود هستند شایسته نیست مراکز علمی و تحقیقی ما در انفعال باشند و حداقل باید با انجام کاره‌ای علمی و تحقیقی و ترویجی که عملیاتی می‌نمایند موجب ترویج و توسعه این اصول علمی و پرفایده اجتماعی شوند.