شکست حداکثری مقابل ایران

«فشار حداکثری» راهبردی بود که ترامپ تمام برنامه‌هایش برابر ایران را بر مبنای آن تنظیم کرد تا در نهایت تهران را زمینگیر و تسلیم کند؛ سیاستی که اگرچه فشارهای بی‌سابقه‌ای را به ایران تحمیل کرد، ولی همین راهبرد بود که بزرگترین شکست را در عرصه سیاست خارجی بر رئیس‌جمهور آمریکا تحمیل کرد.روزهای پایانی ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» یکی پس از دیگری بدون دستاورد خاصی در حوزه سیاست خارجی به ویژه در قبال ایران سپری شد. کشوری که نامش، یکی از پرتکرارترین کلیدواژه‌های رئیس‌جمهوری آمریکا از زمان تبلیغات انتخاباتی تا همین آخرین روزهای ریاست‌جمهوری او است.

بر اساس وعده‌ها و شعارهای انتخاباتی ترامپ در سال ۲۰۱۶، او قرار بود در برابر ایرانی که تازه (به موجب توافق هسته‌ای) از تنگناهای چندساله در حوزه اقتصادی و نیز دیپلماتیک در حال خروج بود، کاری کند کارستان؛ کاری که نقطه اوج آن را در خروج از برجام و سپس در ترور سردار سلیمانی و تحریم‌هایی به نمایش گذاشت که هر روز دامنه آنها تنگ‌تر شد.

نتیجه این فشارها اگرچه از سال ۹۷ تاکنون به جنگی تمام عیار در حوزه سیاسی و به ویژه اقتصادی علیه کشورمان منجر شد و فشارهای بی‌سابقه‌ای به کشور و مردم وارد آورد، ولی هرگز به نتیجه مطلوب و مورد نظر ترامپ منجر نشد.این روزها که ترامپ با مساله مخالفت‌ها و استیضاح و اسباب‌کشی از کاخ سفید سرگرم است، «مایک پمپئو» وزیر خارجه او که گویی برای آینده سیاسی خود زمینه‌سازی می‌کند، بیش از دیگران در مورد موفقیت‌های سیاست فشار حداکثری در برابر ایران می‌گوید و از عملکرد دولتی که درخدمتش بود دفاع می‌کند.

او در هفته‌های گذشته در اظهارات رسمی و صفحه توئیتر خود علیه ایران سنگ تمام گذاشته است. او با طرح ادعای «میزبانی» ایران از رهبران القاعده، تلاش می‌کند به توجیه سیاست‌های چند ساله واشنگتن در قبال تهران بپردازد. با طرح ادعای کاهش نفوذ ایران در منطقه، در تکاپو است تا سیاست فشار حداکثری را در تحقق اهداف آمریکا موثر و کارآمد جلوه دهد. اعمال تحریم‌های فزاینده در برابر بخش‌های صنعتی و چهره‌های حقیقی و حقوقی کشور حتی در روزهای پایانی عمر حاکمیت ترامپ همچنان ادامه دارد.

این فشارها به ویژه از سال ۹۷ تاکنون، به شدت اقتصاد کشورمان را در تنگنا قرار داد؛ تنگنایی که تعبیر «جنگ» و «تروریسم اقتصادی» گویای ابعاد گسترده و سخت آن برای ملت بوده است، به ویژه آنکه این فشارها در یک سال اخیر با تبعات ناشی از شیوع کرونا هم‌افزایی پیدا کرد و تبعاتش بیش از پیش ملموس شد. همراهی با نظام و ایستادگی مردم در برابر ترامپ پیمان‌شکن و تحمل سختی‌ها وفشارها، اجازه نداد واشنگتن به اهداف اصلی خود از اتخاذ این سیاست برسد. چه بسا همین سیاست که اراده‌ای گسترده برای انجامش در هیات حاکمه آمریکا وجود داشت و ترامپ برای اجرایش از اعتبار آمریکا در عرصه بین‌المللی هزبنه‌ها داد، بزرگترین شکست را در عرصه سیاست خارجی به ترامپ وارد کرد.

این همان تعبیری است که بارها رئیس‌جمهوری کشورمان مورد اشاره قرار داده است. «حسن روحانی» چهارشنبه۲۴ دی ماه درجلسه هیات دولت گفت: امروز بحث پایان یک دولت و آغاز یک دولت جدید نیست در آنجا هم امروز یک سقوطی همراه با سرافکندگی و رسوایی از سوی کاخ سفید را شاهد هستیم. مردم عزیز و صبور ما طی سه سال گذشته در برابر این تروریست بزرگ تاریخ مقاومت کردند و علیرغم اینکه آنها می‌خواستند سه ماهه نظام را سرنگون کنند خودشان با رسوایی سرنگون شدند.
وی با اشاره به شکست سیاست های فشار حداکثری و تروریسم اقتصادی دولت ترامپ گفت: آنها می‌خواستند زندگی مردم را به هم بریزند اما اکنون در پایان این سه سال جنگ و خشونت و اقدامات تروریستی، شاهد احیای اقتصاد کشورمان هستیم و امروز در پایان سال ۹۹ شاهد یک حرکت باثبات در اقتصاد کشور هستیم و مردم یک افق روشن‌تری را در پیش چشم خود می‌بینند.
رئیس جمهور با برشمردن شاخص رشد اقتصادی کشور در بخش‌های مختلف افزود: همه این حقایق این واقعیت را به ما می‌گوید که سیاست فشار حداکثری و تروریسم اقتصادی آمریکا با شکست قطعی و حتمی مواجه است.
اکنون دولت تازه آمریکا با ایرانی مواجه است که درنتیجه خروج یکجانبه و غیرمشروع ترامپ از برجام و عدم عمل به تعهدات برجامی از سوی کشورهای اروپایی، در جایگاهی متفاوت از سال ۹۷ ایستاده است. جمهوری اسلامی ایران در چارچوب توافق هسته‌ای به صورت گام به گام تعهدات خود را کاهش داده تا جایی که امروز در نتیجه تعهد دولت در عمل به مصوبه هسته‌ای مجلس یازدهم، غنی‌سازی اورانیوم با غنای ۲۰ درصد از سر گرفته شده است.

همه اینها در حالی است که بارها مسئولان کشورتاکید کرده‌اند، همه این گام‌ها برگشت‌پذیر است و در صورت بازگشت آمریکا به برجام و رفع تحریم‌ها، ایران نیز به تعهدات هسته‌ای خود پایبند خواهد بود. ترامپ در شرایطی دولت را به «جو بایدن» تحویل می‌دهد که ایران در جایگاهی متفاوت از زمانی ایستاده است که چهار سال پیش جمهوری‌خواهان بر سر کارآمدند؛ جایگاهی که چندان مطلوب آمریکا نیست و توانسته ناکامی سنگینی را درحوزه سیاست خارجی به واشنگتن تحمیل کند.