مهندس عادل سواری : قانون حمایت از آثار تاریخی ضمانت اجرایی ندارد

همزمان با سالروز میلاد خجسته صدیقه کبری ف حضرت فاطمه زهرا(س) و 12 فروردین روز جمهوری اسلامی ، مراسم اختتامیه دومین فستیوال فرهنگی حمیدیه با مشارکت هزاران تن از شهروندان در عمارت شیخ خزعل برگزار شد.پس از تلاوت آیاتی از کلام الله مجید و نواخته شدن سرود جمهوری اسلامی ، مهندس عادل سواری از فعالان فرهنگی استان خوزستان در سخنان کوتاهی ضمن تبریک به مناسبت سالروز میلاد حضرت صدیقه طاهره و روز مادر به همه مادران .. و همچنین تبریک سالروز ” جمهوری اسلامی ایران” پیرامون تاریخچه و مشخصات عمارت شیخ خزعل توضیحاتی را بیان کرد و گفت : قصر شیخ خزعل در شهر حمیدیه در تقریبا 120 سال پیش احداث شد. این قصر از لحاظ معماری بسیار شبیه قصر فیلیه در محمره است. عرصه قصر در ابتدای تاسیس 8 هکتار بود که متاسفانه بر اثر ساختمان سازی غیر مجاز اکنون تنها کمتر از چهار هکتار از آن مانده است. ساختمان قصر از دو طبقه تشکیل شده است. طبقه زیر زمین که به سردابها منتهی می شود و طبقه همکف. در محوطه قصر باغ بزرگی بوده که انواع درختان میوه و مرکبات را در خود جای داده بود. متاسفانه از آن درختان جز معدودی به جا نمانده است.

مهندس عادل سواری افزود : این قصر در گذشته منشاء تحولات اجتماعی و سیاسی بسیاری بوده است. اما متاسفانه تنها با گذشت کمتر از صد سال و علیرغم ثبت آن در فهرست آثار ملی، به ویرانه ای تبدیل شده است. در یک بررسی نه چندان تخصصی متوجه میشویم که 60 تا 70 درصد قصر تخریب شده است و اکنون تنها دیوارهایی از آن باقی مانده است.

وی اضافه کرد : عمده تخریب آثار تاریخی بعد از ثبت آنها در فهرست آثار ملی انجام می شود. تخربب قصر فیلیه در محمره نیز علیرغم ثبت آن جزء آثار ملی انجام شد. در خصوص قصر خزعلی حمیدیه نیز اکثر تخریبها بعد از ثبت آن انجام شد. تخریب سقف آن در 10 سال گذشته انجام شد.

این پژوهشگر حوزه میراث فرهنگی استان خوزستان اظهار داشت : متاسفانه ثبت شدن در فهرست آثار ملی نیز مانع از تخریب آثار نمی شود. به همان سهولت ثبت کردن آثار فرهنگی و تاریخی، می توان آنها را از ثبت خارج کرد. مانند اتفاقی که در اهواز برای قصر السله افتاد. یا قوانین موجود در خصوص حمایت از آثار تاریخی مشکل دارد یا دستگاههای اجرایی در اجرای این قوانین کوتاهی می کنیم. متاسفانه دستگاههای ذیربط نیز در این خصوص هماهنگ نیستند و این امر منجر به یک فاجعه در حوزه میراث فرهنگی خواهد شد.

مهندس عدال سواری با اشاره به برخی مطالبات شهروندان و فعالان فرهنگی و اجتماعی خوزستان از متولیان امر میراث فرهنگی گفت : توقع ما از اداره کل میراث فرهنگی در خصوص قصر خزعلی حمیدیه: 1- تشکیل فوری اداره میراث فرهنگی حمیدیه و استفاده از جوانان متعهد و دلسوز در آن 2- قصر را بطور کامل تحویل بگیرند و نسبت به پاک سازی محوطه آن اهتمام ورزند. 3- با توجه به وضعیت اضطراری قصر با قید فوریت نسبت تامین منابع مالی ترمیم قصر و استفاده از استادکاران متخصص و مصالح ویژه اقدام نماید. 4- استفاده از ظرفیت تاریخی قصر و تبدیل آن به موزه مردم شناسی و مکانی که در آن مردم را با گذشته تاریخی آن پیوند دهد.

وی در ادامه به نقش سازنده و موثر پژوهشگران و علاقمندان به بازیابی هویت فرهنگی و احبای میراث ماندگار و سرشار این خطه اشاره کرد و اضاه کرد : ما از دوستداران میراث فرهنگی نیز انتظاراتی داریم که مهمترین آنها عبارتند از : 1- حرکت به سوی تشکیل سازمان های مردم نهاد در همه زمینه ها بخصوص در زمینه میراث فرهنگی و حمایت از آثار تاریخی 2- لزوم انجام مطالعات تخصصی در خصوص ابعاد مختلف قصر از جمله معماری،مهندسی و اثرگذاری اجتماعی و سیاسی آن در گذشته حمیدیه دارای آثار تاریخی فراوانی است. محوطه تاریخی معروف به “العلوة” که مربوط به دوره حکومت میسان است و همچنین در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است .

مهندس عادل سواری در پایان گفت : از اداره کل میراث فرهنگی می خواهیم ضمن انجام کاوش در این منطقه قطعات تاریخی را در موزه مردم شناسی حمیدیه به معرض دید همگان قرار دهد. بارگاه “سلطان محسن مشعشعی” نیز که ” المحسن” معروف شده است از دیگر معالم تاریخی حمیدیه است که انتظار داریم ضمن ثبت آن در فهرست آثار ملی نسبت به تعیین حریم و عرصه و محوطه آن ، بودجه ای جهت ترمیم آن اختصاص داده شود. البته در آینده نزدیک نیز مراسم نکوداشتی در محل بارگاه این شخصیت بزرگ اهوازی برگزار خواهیم کرد.