دختـــرِ بــلاهـــت

دکتر فاضل خمیسی: خیلی وقته دل سیری نخندیده ام ، شاید ۳۰ سال یا بیشتر ! اصلاً از خنده و شادی می ترسم انگار مقدمه ی یک واقعه ی تلخ است ، که کام را به رنج ابدی می کشاند . بی اغراق روزگاری فک های بال و پایین صورتم از خنده های زیاد درد میگرفت و اینبار بخاطر آن دردِ آشنای خوشایند باید از «خنده» و خندیدن یاد کرد و آنها را ستود.

اینکه چرا دیگر کمتر میخندیم جای بحث و گفتار بسیار از منظرهای مختلفی دارد اما شاید بتوان گفت به غلط و بر اثر آموزه های تربیتی و حتی حاکمیتی کمدی و خنده کمتر مورد تشویق و بیشتر با تقبیح همراه است.وقتی در جامعه ای میان «ریشخند» که ویرانگر ، توهین آمیز و تفرقه انگیز است، با بذله گویی و شوخی که حتی میتواند «غنای ذهنی» را موجب شود تفاوتی قائل نمی شویم و مرز بندی آنها را آموزش نمیدهیم راحت ترین «راه» ممکن را برمی گزینیم، دوری از خنده و مزاح و شوخی! و پاک کردن صورت مساله…

همانطور که نحوه ی ادای سخن و تعامل اجتماعی تربیت پذیر است ، بذله گویی و خنده نیز نیازمند آموزش تربیتی و حتی نوعی رفتار فرهیختگی است ، دانشمندِ خنده رو و بذله گو طرفداران بیشتر داشته و در انتقال مفاهیم موفق تر است، براساس پژوهش ها ی بعمل آمده ؛ ثابت گشته که «یادگیری» در محیط های شاد زودتر و پایدارتر رخ میدهد ، و اگر مهمترین وظیفه یک یاددهنده ایجاد ارتباط سالم و صمیمی برای انتقال «دانستگی » است ، این ارتباط فقط در شرایط ومحیط شادی آفرین و بدون ترس محقق میشود و برخوردهای صمیمی و تعریف شده که در آنها چاشنی شوخی مؤدبانه نهفته باشد را بعنوان رفتارهای متمدنانه بشمار میآورند.خیلی از افراد متشخص از این میترسند که اگر با اطرافیا

ن بسیار راحت باشند و بنای شوخی و بذله گویی را همراه رفتارهای رسمی نمایند مهار امور بویژه در مقیاس جمعی از دست برود و قدرت آنها به خطر بیفتدد ، غافل از اینکه کیفیت خنده بشکل وسیعی دمُکراتیک بوده و راه را برای بروز اندیشه ها و نقدها و بهینه نمودن امور هموار ساخته و دشمنی و فاصله ها را اندک میسازد.

در گذشته اینطور جا انداخته بودند که صحنه های تصویری یا نوشتاری «کمدی» برای «حُکام» تهدید و موجب تلطیف رنج و زدودن اقتدار گرایی است در صورتیکه کمدین ها و نمایشنامه های خنده مند نه تنها اقتداری را تضعیف نمیکنند بلکه روحی انسانمداری مخاطبین خویش را تقویت بخشیده و نشان میدهند ،

«طنین صدای خنده» فاقد مرز واقعی است ، شاید دولتمردی با دهان بسته و جوانی با قهقهه بخندد ، اما هر دوی آنان از خنده لذت میبرند و عجیب اینکه خنده و شوخی با توسعه یافتگی کشورها ارتباط معنا دارد و جایی که تمدن نباشد کمدی و شوخی متولد و تکثیر نمیشود..ممنوعیت خنده و جلوگیری از نشر آن بعناوین مختلفی از قبیل سبک مغزی و رفتاری مبتذلانه و توصیف آن به «دخترِ بلاهت» میتواند فاصله ی انسانی را عمق بخشیده و حتی تمایز طبقه ی اجتماعی گردد، در صورتیکه شوخی مؤدبانه و بذله گویی معرفت گونه زر ه های نامرئی را زدوده و انسان‌ها در این بُعد رفتاری در یک راستا قرار میگیرند ….