کارِ خوبی کرد…..!

عباس مدحجی :”کارِ خوبی کرد” این اولین واکنش اغلب ما خوزستانی ها در زمان شنیدن خبر مهاجرت یکی از هم استانی هایمان به استانی دیگر است. هیچ دقت کرده ایم چه کرده ایم یا چه کرده اند که معتقد شدیم رفتن از سرزمین آبا و اجدادیمان بهتر از ماندن در آن است و تبدیل شده ایم به صدر نشین جدول مهاجرت ها؟سرزمینی با ریشه که مهد تمدن و اصالت است و این را به راحتی میتوان از آثار بجا مانده از گذشته های دور فهمید. سرزمینی که مهد نعمت و برکت است و این را به راحتی میتوان از زمینهای سرسبز و نخیلات باشکوه و رودها و طبیعت عیانش فهمید. سرزمینی که بستر پیشرفت و نوید دهنده ی آینده ای مدرن است و این را به راحتی میتوان از نفت لایتناهی زیر خاکش فهمید. سرزمینی که مقصد و مبدا تجارت است و این را براحتی میتوان از کثرت بازرگانی و تجارت و حمل و نقل و راههای آبی و خاکی و هوایی و ریلی ش فهمید. سرزمینی که نماد غیرت و وطن دوستی و پایمردی ست و این را به راحتی میتوان از هشت سال جنگ تحمیلی و کم نشدن یک میلیمتر از خاکش فهمید. سرزمینی که چهار راه اقوام است و این را به راحتی میتوان از بافت متنوع فرهنگی_قومیتی ش فهمید. سرزمینی که دروازه ورود تشیع به ایران و میعادگاه عاشقان تشیع است و این را به راحتی میتوان از تاریخ دیروز و امروز مرزش فهمید. سرزمینی که تمام اینها را دارد و هنوز مردمش خیلی چیزها ندارند و این راهم به راحتی میتوان از شرایط زندگی امروز مردمش فهمید.

بعید میدانم هیچ استانی در کشور وجود داشته باشد که رحلت و کوچ از آن به این همه امتیازش بچربد و مردمش ناخوداگاه به آنکه بانگ رحیل سردهد آفرین گویند. بعید میدانم هیچ استانی در کشور وجود داشته باشد که چون مادری دلسوز و مظلوم جور تمام فرزندانش را بکشد و سیرشان کند و خود گرسنه تر از همه سر به بالین گذارد. مادری که نه فقط گرسنه ست که حتی آب راهم ازو دریغ کنند و با بستن شریانهای حیاتی و طبیعی ش ، آبی را بِبَرَند که خدا بنامش کرده است. مادری که نه فقط گرسنه و تشنه است که امروز هوا هم ندارد، اندکی نفس چاق کند. و رنجور شد از سرفه های خشک ناشی از گرد و غبار. مادری مظلوم و همچنان استوار که ظاهرا خیرش به همه میرسد الا خودش. مادری محجوب و صبور که دیگر چیزی برای یغما و تاراج ندارد.

این مادر، مرکز تولید نفت و گاز ایران به‌شمار می‌آید. با ۲۷شهرستان مساحت آن ۶۴ هزار کیلومتر مربع است و با حدود پنج میلیون جمعیت ، پنجمین استان پرجمعیت ایران محسوب می‌شود. خوزستان قدیمی‌ترین منطقهٔ فلات ایران است که پیشینهٔ سکونت انسان در آن به ۲۷۰۰ سال پیش از میلاد مسیح و شکل‌گیری تمدن عیلام در هزارهٔ سوم قبل از میلاد باز می‌گردد.هم‌اکنون ۱۸ نماینده در مجلس شورای اسلامی و ۶ نماینده در مجلس خبرگان رهبری دارد. شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب (بزرگترین تولیدکننده نفت ایران)، شرکت ملی حفاری ایران، شرکت فولاد خوزستان‌، شرکت نفت و گاز اروندان، لوله‌سازی خوزستان، گروه ملی صنعتی فولاد ایران، شرکت فولاد خوزستان، نورد کاویان ، شرکت نورد و لوله اهواز، نیروگاه‌های حرارتی و گازی رامین، زرگان، آبادان، خرمشهر و فجر ، کشت و صنعت های نیشکر و مجتمع کاغذسازی در استان خوزستان مستقر می‌باشند.

سال ۱۲۸۷ شمسی نخستین چاه نفت ایران و خاورمیانه در خوزستان حفر و نفت از آن استخراج شد. این چاه نخستین چاه نفت در جهان است که از آن در مقیاس صنعتی، نفت استخراج شده، و اولین گام در تأسیس صنعت نفت ایران بوده‌ است.  استان خوزستان غنی‌ترین استان ایران در زمینهٔ منابع نفت و گاز است که در حال حاضر عمدهٔ درآمد کشور از راه صدور این دو محصول حاصل می‌شود. این استان پس از استان تهران بزرگترین مصرف‌کنندهٔ انرژی در ایران باشد.تا چندی پیش قابلیت کشتی‌رانی تجاری در رود کارون تا بندری در شهر اهواز وجود داشت و بخشی از بار ترانزیت تجاری از این راه منتقل می‌شد. بندرهای آبادان و خرمشهر (با دسترسی از رود بهمن‌شیر) و ماهشهر و بندر امام پیش از جنگ از لحاظ تجاری اهمیت فراوانی داشتند و مجموعهٔ این بنادر با خط آهن خرمشهر-تهران، مسیر پراهمیتی برای حمل و نقل تجاری بود.

آب فراوان رودهای کارون، کرخه و هندیجان (زهره)،جراحی، مارون، اروندرود و دز که اکثراً جزو پرآب‌ترین رودهای ایران هستند و ساختار جلگه‌ای استان خوزستان، قابلیت بالقوهٔ کشاورزی فراوانی در آن ایجاد کرده‌است. جدا از کشاورزی سنتی و نیمه مکانیزهٔ محصولات سنتی ( برنج، گندم، مرکبات، خرما و صیفی‌جات) نیشکر هم به صورت صنعتی در آن تولید میشود.با این حال استان خوزستان بالاترین نرخ مهاجرت را در میان تمام استان‌های ایران دارد. تنها در چند سال پیش از سال ۱۳۹۷ حدود ۴۰۰ هزار نفر از مردم خوزستان بنا به دلایلی مانند آب ناسالم، ریزگردها و هوای نامطبوع، گرمای زیاد هوا و شرایط اقلیمی نامساعد همچنین بیکاری، فقر و گرانی، محل سکونت خود را ترک کرده و به شهرهای شمال ایران و خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند. مهدی رفیعی دهکردی سرپرست آموزش و پرورش خوزستان از درخواست انتقالی بیش از پنج هزار معلم به خارج استان تا سال گذشته خبر داد. امید حاجتی رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خوزستان این استان را مهاجر فرست ترین استان کشور است معرفی کرد.

هدایت الله خادمی نماینده مردم ایذه در مجلس سال گذشته گفته بود: « بسیاری از ساکنان این مناطق که توانایی دارند وطن خود را ترک می‌کنند و به‌جای آن‌ها کسانی ساکن این مناطق خواهند شد که تعادل جمعیتی را به نحو نگران‌کننده‌ای برهم می‌زنند. هیچ‌کس در وهله اول حاضر به ترک وطن خود نیست و گرمای شدید، فقدان امکانات و عدم رسیدگی به مشکلات منجر به مهاجرت مردم خوزستان می‌شود. تغییرات دولت‌ها نیز موجب تغییر شرایط در خوزستان نشده و همچنان ریزگردها علاوه بر مشکلات قبلی دشواری جدیدی برای زندگی مردم خوزستان ایجاد کرده است. در صورت تداوم مهاجرت مردم خوزستان که یک استان مرزی است معلوم نیست چه کسانی جایگزین آن‌ها در این سرزمین شوند».

علی ساری نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی نیز در سال ۹۶ گفته بود:« ما درمورد قومیت هایی که از استان خوزستان مهاجرت کرده اند آمار واقعی نداریم. در وضعیت کنونی، در واقع هر شخصیت تاثیرگذار که توان خارج شدن از استان را دارد، از خوزستان مهاجرت می‌کند. گرد و غبار زندگی مردم را مختل کرده که یکی از موارد آن تاثیر منفی بر سلامت جسم و سلامت روان مردم بوده است. این پدیده همچنین موجب بروز مشکلات اساسی در نظام شهری، مدارس، بیمارستان‌ها و هرگونه خدمات‌رسانی شده است».مدتی پیش هم پلیس اماکن یکی از استانهای همسایه خوزستان در حال جمع آوری و رصد آمار خوزستانی هایی بود که در آنجا اقدام به خرید املاک و مستقلات کرده بودند. نامه ای که این اقدام را فاش کرده بود واکنش های رسمی و غیر رسمی بسیاری را به دنبال داشت.

این استان هرآنچه داشت از آب و کشاورزی و نخیلات و طبیعت و هوا و حیات وحش و هور و نفت و تجارت و تمدن و ثروت از او بردند و چیزی نمانده تا حلوای خیراتش را هم ببلعند. چگونه و با چه مدیریت و سیاست گذاری های کلان اقتصادی و سیاسی میتوان غنی ترین استان یک کشور را تبدیل به مهاجر فرست ترینشان کرد؟ چگونه میتوان آنقدر گامهای اشتباه در کنترل وضعیت یک استان برداشت که مردمی را از آن تاراند که دشمن خارجی در هشت سال جنگ نابرابر نتوانست؟ چگونه پنج میلیون خوزستانی نمیتوانند کاری برای محل زیستشان کنند؟ چگونه است که خودشان در پاسداشت و نگاهداشت میراثشان روزبروز بیشتر عقب نشینی میکنند؟ گویا دستهایی درکارند که خوزستان را آلترناتیو تمام نداشته هایشان انگاریده اند. گویی هرجا کمبود و نقصانی در کشور پیدا شود اولین و آخرین راه حلشان درب همیشه باز دیزی خوزستان و گربه ی بی حیای ماجراست! باید گفت تا وقتی راه حل افزایش اشتغال و تامین آب و بودجه ی هرجای دیگر کشور، انتقال صنایع و آب و درآمد حاصل از نفت خوزستان است ، اولین واکنش خوزستانی ها همان “کارِ خوبی کرد” است!